Ostatnio oglądane
Zaloguj się aby zobaczyć listę pozycji
Ulubione
Zaloguj się aby zobaczyć listę pozycji
Oferta dnia
W KTÓRYM DOWIADUJEMY SIĘ, JAK JEDEN Z NAJWIĘKSZYCH UCZNIÓW REMBRANDTA DAŁ SIĘ MODZIE SPROWADZIĆ NA DROGĘ MIERNOTY, DZIĘKI CZEMU ZAŻYWAŁ POWODZENIA
NICOLAS MAAS
1632—1693
Nicolas Maas czyli Maes urodził się w Dordrechcie 1632, w tym samym roku, co Vermeer z Delftu. Nicolas Maas był uczniem Rembrandta od r. 1650 do 1653. Od nauczyciela swego nauczył się też wielki ten artysta sztuki, posiadającej subtelne dane po temu, ażeby wyrazić życie ludu, którego to życia stała się wykładnikiem. Humor jego pociągały czyny i postępki osób służebnych, a poczucie życia holenderskiego wogóle pchało go do przedstawiania powszednich obowiązków gospodyni domu. Bogaty i silny mając koloryt, sprawy te wyrażał z mocą. Lubił malować garnki i patelnie kuchenne, pendzel jego spoczywał z lubością na wypukłych dzbanach kamiennych i glinianych misach. Malując z silną stanowczością pendzla, ma rzadkie poczucie swego zadania.
Maas osiadł w Dordrechcie r. 1654. Datę 1655 ma jedno z jego dzieł, malowane po szeregu utworów wcześniejszych, postaci naturalnej wielkości, żywo przypominających sztukę jego mistrza. Z tych pierwszych utworów Amsterdam posiada Dziewczynę przy oknie, tak zwane Marzenie, oraz Modlitwę dziękczynną, starą, ślepą kobietę, dziękującą Bogu za skromny posiłek. Anglia ma w Galeryi Narodowej Młodego karciarza, w zbiorach Galtona Niańkę, oraz Rotszyldowskie Dzieci z kozą przy wózku, — wszystko dużych rozmiarów, malowane w silnych światłocieniach, ciepłe w kolorze, traktowane szeroko i śmiało. Rozmaite jego obrazy przypisywano przez długie czasy Rembrandtowi, jak n. p. niektóre z jego Starych kobiet, w Althorpie, Budapeszcie i Lipsku.
Maas zabrał się niebawem do rzeczy najdrobniejszych; najsubtelniejsze zaś dzieła tworzył od r. 1655 do 1665. Holenderska gospodyni domu i Głupi sługa, w Galeryi Narodowej, są wybornymi okazami z tego okresu, oba malowane 1655, gdy Maas miał lat dwadzieścia i trzy. Kołyska, w tej samej Galeryi, pochodzi również z tego mniej więcej czasu. Zbiór Kanna ma pyszne płótno: Młoda dziewczyna, obierająca jabłko.
Podsłuchiwanie, w zbiorze Sixów, w Amsterdamie, podznaczone jest r. 1657; repliki tego obrazu znajdują się w Buckingham Palace i w Apsley House. Największe tryumfy święci jednak Maas w wybornych scenach z życia domowego; malowane od czasu do czasu sceny biblijne są niczem więcej, jak właśnie scenami z życia domowego. Denbighowskie Pożegnanie Hagary przypisywano Rembrandtowi. Na nieszczęście na tem wielkiem jego dziesięcioleciu zakończył się też jego okres najlepszy; ostatni z tych niewielu obrazów z życia domowego wykończony został w r. 1667 i jest tylko powtórką. Portrety malował Maas przeważnie dla chleba; ostatnie dwadzieścia pięć lat życia całkowicie poświęcił portretowi.
I ten człowiek, tak zadziwiająco krzepki, ma takie skoki w sztuce, że, kiedy w latach późniejszych przerzuca się na malarstwo portretowe, to styl jego tak jest odmienny, iż prawie nie do uwierzenia, aby to jedna i ta sama była ręka. Udawszy się do Flandryi, dał się w Antwerpii omamić Rubensowi i Van Dyckowi. Zmienił się zupełnie. A świat przyklasnął jego uwielbieniu dla „wdzięku i elegancyi“; ludzie bogaci ubóstwiali jego trywialności.
Zmiana, która teraz nastąpiła w Maasie, tak jest wielka, że świat wynalazł drugiego Nicolasa Maasa i nazwał go „Maasem brukselskim“, a przecież do portretu siadywali mu ludzie amsterdamscy. Maas zmarł w Amsterdamie 1693.