Ostatnio oglądane
Zaloguj się aby zobaczyć listę pozycji
Ulubione
Zaloguj się aby zobaczyć listę pozycji
Oferta dnia
O INNYCH, KTÓRZY PRACOWALI W KIERUNKU REALISTYCZNYM W ŚWIETNYCH LATACH VELAZQUEZA
Tak to w pierwszej połowie siedemnastego wieku powstała w Sewilli w całym swym blasku sztuka realistyczna. Realistyczny kierunek hiszpański zbudził się także i w drugiem mieście Andaluzyi, w Kordubie. Korduba nie przyjaźniła się nigdy z włoszczyzną. Teraz wydała ona swego pierwszego subtelnego realistę i prawdziwego Hiszpana, Antonia de Castillo y Saavedra.
SAAVEDRA
1603 – 1667
Korduba, jakeśmy widzieli, nie miała nigdy wielu artystów, a ze snu, który padł na jej początki, kiedy zjawił się Pablo de Cespedes, aby ją odwrócić od realizmu, zbudził ją jedyny Antonio de Castillo y Saavedra. Urodzony w Kordubie r. 1603, przybył jako mały chłopiec do Sewilli, aby zapoznać się z tajemnicami sztuki, niewiadomo jednakżeu kogo; ale mało to nas obchodzi; udawał się on wprost do natury, jak gdyby mieszkał w jakiejś wiosce, a dzięki temu sztuka jego oddycha świeżością i prawdą. Głębokie na nim wrażenie wywierał krajobraz, malował go też we wszystkich swych dziełach z rzadkim talentem. Opowiadają o nim, że tworzył w otwartem polu; lubił malować sceny pasterskie, i te właśnie umiłowane przezeń tematy, malowane w rodzinnym duchu pasterskim, oddychają życiem jego ojczyzny. Koloryt był najsłabszą jego stroną, jakkolwiek opowiadają o nim, że w późniejszych latach udał się do Granady, do Alonsa Cana, aby się pod tym, względem wydoskonalić. Powróciwszy następnie do rodzinnej Korduby, umarł tutaj w r. 1667. Większą też część jego utworów, nie wyłączając arcydzieła Zaparcie się św. Piotra, można oglądać W w Muzeum tego miasta. Prado posiada jego Maryę z Dzieciątkiem, adorowaną przez pasterzy, obraz subtelny w świaItłocieniu, krzepki w rysunku i ugrupowaniu. W Walencyi wykonywał płodną swą sztukę uczeń Ribalty, ruchliwy Jacinto Jeronimo de Espinosa . Urodzony r. 1600 w małem miasteczku Cocentaina, z artystycznej po- chodzący rodziny, Espinosa zawód zwój rozpoczął pod kierunkiem ojca, Rodrigueza. Wcześnie okazawszy zdolności, udał się do realisty Ribalty, ażeby kolegować tutaj z mającym rychło umrzeć synem jego, Juanem Ribaltą. Styl młodego Espinosy dostał się od razu pod wpływ realizmu Ribalty; a kiedy przeniósł się do Włoch, wtedy znowu tenębrozi wpłynęli na jego wizyę. – Ribera, starszy uczeń Ribalty, zajmował również wielkie stanowisko we Włoszech: był głową naturalistów.
Dla klasztorów i kościołów w Walencyi Espinosa dużo namalował obrazów, obecnie zebranych w tamtejszem Muzeum. Przepyszna w kolorze jest jego piękna Komunia Maryi Magdaleny; przypominający Ribaltę Crhystus, ukazujący się św. Piotrowi z Noli, i Śmierć św. Ludwika Beltrańskiego traktowane są po mistrzowsku. Śród trzech utworów Espinosy, znajdujących się w Prado, jest jego arcydzieło, Marya Magdalena, zatopiona w modlitwie, rzecz w śmieszny sposób okrzyczana jako „naśladownictwo Van Dycka“, a uwagi godna ze względu na wyraźne w niej poczucie wielkości i mocy. Dzieła jego znane są powszechnie dzięki ich ciepłemu, czerwono-brunatnemu kolorytowi.
Espinosa zmarł w r. 1680.
Miał pomocnika w osobie syna, Miguela Espinosy, lecz Miguel nie wyszedł nigdy ponad miernotę. W istocie też Walencya roiła się w tym czasie od miernot, jak choćby bracia Zarinenas.
W Walencyi działał także jeden z uczniów Orrenta, Esteban March; kiedy się urodził, niewiadomo, – zmarł w r. 1660 w Walencyi. Esteban March znany jest głównie jako malarz wybujałych obrazów batalistycznych. Opowiadają o nim, że przygotowywał się do malowania swych obrazów w ten sposób, iż wybijał marsze na bębnie, urządzał mimiczne bombardowania i bitwy w swej pracowni, i temu też trzeba może przypisać śmieszno-heroiczny charakter jego malowideł batalistycznych. Muzeum w Walencyi obfituje w dymy jego wojen mimicznych. Do tego samego rodzaju należy Zniszczenie zastępów Faraona w Czerwonem morzu, w Prado. Posiada on jednakże niezwykłe, silne zalety – jeżeli je sobie tylko uświadomi; ujawnia je wówczas, gdy maluje ludzi z pospólstwa, wówczas też do prawdziwej dochodzi wielkości. Prado ma trzy tego rodzaju obrazy: dwa z nich, Stary człowiek i Stara kobieta, znane są jako Kompania pijacka. Traktowanie realistyczne i poczucie charakterów stawiają Estebana Marcha w rzędzie mistrzów.