Władysław I Herman

Syn drugi Kazimierza I. Odnowiciela i Maryi Dobrogniewy księżniczki kijowskiej, urodził się w roku 1043; - objął rządy po opuszczeniu kraju przez starszego brata swego Bolesława Śmiałego.

Z powodu klątwy Rzymu za zabójstwo S-go Stanisława na kraju ciężącej, zaniechał obrzędu koronacyi i używania tytułu króla, poprzestając jedynie na godności książęcej; ościenni przecież monarchowie tak jego, jaki następców, królami nieprzerwanie tytułowali. Władysław Herman opuścił Kraków, gdzie mu wszystko zbrodnię brata przypominało, a wybrał sobie za stolicę miasto Płock. 

Był to monarcha z przyrodzenia łaskawy i na urazy niepamiętny, lecz słabego charakteru i na cudzem zdaniu najwięcej polegający. Rzędy państwa powierzył ulubieńcowi swemu Sieciechowi, wojewodzie krakowskiemu. Sieciech zdołał wprawdzie, w kilkukrotnych wyprawach, uśmierzyć powstałych przeciwko Polsce Pomorzan i Prussaków, ale urósłszy przez to w dumę i dopuszczając się licznych nadużyć, zdzierstw i prześladowań, oburzył na siebie naród i zniechęcił umysły Polaków ku samemu Hermanowi. Z tego powodu wszczęła się wojna domowa, w której synowie nawet królewscy Bolesław i Zbigniew udział przyjęli przeciwko swojemu ojcu i nienawidzonemu Sieciechowi. Po niemałem zniszczeniu kraju w tych zamieszkach, w których dawna stolica, Kruszwica, była zburzoną, Sieciech wygnany został. Jednocześnie prawie Polska trapioną, była napadami ze strony Czech i Rusi. 

Za panowania Władysława Hermana rozpoczęły się na zachodzie Europy zbrojne wyprawy Krzyżowców do Azyi Mniejszej, czyli tak zwane Krucyaty, przedsiębrane w celu wyswobodzenia Ziemi świętej z pod jarzma Saracenów. - Żydzi, w czasie tych wojen Krzyżowych, srodze zwłaszcza po miastach niemieckich prześladowani, tłumnie do Polski przybywać zaczęli i w niej gościnny przytułek znaleźli. 

Władysław I. schodząc z tego świata, podzielił państwo nierówno pomiędzy dwóch niezgodnych synów swoich Bolesława i Zbigniewa. Umarł w Płocku dnia 5 czerwca 1102 roku, - żył lat 59, - panował lat 23, - pochowany został w kościele katedralnym w Płocku.