Mieczysław III Stary

Trzeci syn Bolesława Krzywoustego i powtórnej jego żony Salomei, hrabianki Bergenu,  urodził się w roku 1131 - Mieczysław III. Starym przezwany został nie tyle dla sędziwego wieku, jak dla powagi, którą w postępowaniu swem przybierał. 

Z podziału państwa przez ojca dokonanego, otrzymał Wielkopolską; po śmierci zaś brata swego Bolesława IV. Kędzierzawego objął rządy kraju, a zarazem odziedziczył księstwo krakowskie w r. 1174. - Mieczysław III. widząc nadużycia panów, zamierzył przez podźwignięcie osłabionej władzy monarszej, przywrócić wszystko do właściwego porządku i karności; do czego wszakże gdy wziął się za gwałtownie, nietylko zraził ku sobie panów i duchowieństwo, ale ludu nawet ująć sobie nie potrafił, chociaż głównie pragnął go osłonić od ucisku możniejszych. - W końcu rozmaite podatki i narzucone daniny, które urzędnicy ustanowieni przez Mieczysława, z wielkiem uciemiężeniem wyciskali, tak dalece nienawistnym uczyniły go narodowi, ii rządy kraju młodszemu swemu bratu Kazimierzowi, księciu lubelskiemu i sandomierskiemu, w roku 1177 odstąpić musiał, a sam zniewolony został schronić się do Wielkopolski. 

Wszakże i tu Mieczysław III. nie zaznał spokojności; bo na czele niechętnych mu stanął własny, najstarszy syn jego, Otton, urażony na ojca za to, że młodszym braciom bogatsze powydzielał dzierżawy. Wyrodny ten syn, w zamieszkach jakie ztąd powstały, pozabierał ojcu znaczniejsze zamki i wyzuł go z samego Gniezna, a następnie zawarł przymierze z Kazimierzem Sprawiedliwym. 

Pomimo doznawanych zewsząd przeciwności, Mieczysław Stary nie przestawał czynić zabiegów nietylko o odebranie własnej dzielnicy, ale nawet o odzyskanie utraconej nad Krakowem władzy. Jakoż przy pomocy Pomorzan, w roku 1181, opanował Wielkopolskę, a władzę najwyższą udało się mu objąć dwa razy: raz w roku 1190, kiedy Kazimierz Sprawiedliwy wydalił się ze stolicy, dla załatwienia spraw Rusi; a powtórnie w czasie małoletności Leszka Białego, gdy pomimo doznanej klęski nad rzeką Mozgawą, o siedm mil od Krakowa, (gdzie stracił syna i sam był raniony), Helena matka, Leszka, w roku 1200 dobrowolnie odstąpiła mu rządy państwa. Wszakże za każdym razem bardzo krótko dzierżył władzę. 

Monarcha ten umarł w Kaliszu w roku 1202. Żył lat 71, - panował rzeczywiście tylko trzy lata. - Ciało jego pochowane zostało w kościele św. Pawła apostoła w Kaliszu.