Bolesław IV Kędzierzawy

Starszy syn Bolesława Krzywoustego i powtórnej jego żony Salomei, hrabianki Bergenu; urodził się w roku 1127. - Od włosów kędzierzawych przezwany został Kędzierzawym. 

Ojciec przed zgonem swoim wyznaczył mu Mazowsze z Kujawami, tudzież ziemie: Dobrzyńską i Chełmińską. 

W roku 1148, po wydaleniu się z kraju brata Władysława lIgo, Bolesław Kędzierzawy objął dzielnicę jego, a zarazem rządy państwa i opiekę nad najmłodszym bratem Kazimierzem; przyczem miał silne zatargi z cesarzami niemieckimi, pod których opiekę udał się był Władysław II. Najprzód Konrad III. za pomocą gróźb usiłował przywrócić wygnańca do działu ojcowskiego, ale gdy takowe nie skutkowały, następca jego, Fryderyk I. Rudobrody, wtargnął z bardzo licznem, z Niemców i Czechów złożonem wojskiem, w granice polskie i zmusił naszego Bolesława do ukorzenia się i zawarcia uciążliwego układu w Kargowie w roku 1157. Układu lego jednak Bolesław nie dotrzymał i dopiero na usilne nalegania cesarza, w roku 1163 oddal Szląsk w dziedziczne posiadanie Bolesławowi Wysokiemu i Mieczysławowi, synom Władysława II.; ci zaś ostatni zrzekli się praw swych do innych dzierżaw ojcowskich. 

Od obu tych książąt poszła linia książąt szląskich, która na liczne gałęzie rozdrobniona, wygasła dopiero w XVII. wieku. Od tej także epoki, księstwa szląskie prawie całkiem - odpadły od Polski, a z czasem w znacznej części zupełnie zniemczały. 

Prussacy chcąc wyłamać się z pod hołdownictwa Polsce, pustoszyli Mazowsze i Kujawy; poskromił ich wprawdzie Bolesław Kędzierzawy, lecz w powtórnej przeciwko nim wyprawie, w roku 1164 odbytej, stracił młodszego brata swego Henryka, księcia sandomierskiego i lubelskiego, pełnego nadziei młodziana, który niedawno wrócił z wojny krzyżowej do Ziemi świętej; gdy bowiem wojsko polskie przez zdradę na bagna i bezdroża naprowadzone i tam napadnięte zostało, Hemyk po mężnej obronie, zginął wraz z całym kwiatem rycerstwa. Dzielnicę Henryka posiadł Kazimierz, najmłodszy syn Bolesława Krzywoustego. 

Niepomyślne i słabe rządy Bolesława Kędzierzawego zniechęciły ku niemu wielu panów, którzy nawet z tronu złożyć go zamierzali; monarcha ten wszakże nie doczekał się tej hańby i skołatany licznemi niepowodzeniami, umarł dnia 23 października 1173 roku, mając dopiero lat 46. - Panował lat 25, - pochowany został w kościele katedralnym w Krakowie.