Władysław Laskonogi (1202—1206)

Książę poznański, syn Mieczysława Starego i Eudoksyi, księżniczki halickiej, ur. r. 1168, powołany został na tron krakowski r. 1202, gdy Leszek Biały nie przyjął ofiarowanego sobie berła pod warunkiem oddalenia przyjaciela Goworka. 

Władysław, nie chcąc zawdzięczać władzy możnowładcom, upewnił się o dobrowolnem ustąpieniu Leszka i postarał o uznanie Piastów szląskich. 

Podobnie jak ojciec, dążył do utrzymania władzy monarszej i nie chciał dopuścić jej ograniczenia. Powstał stąd zatarg z duchowieństwem; Władysław ściągnął nawet na siebie klątwę arcybiskupa gnieźnieńskiego Kietlicza, którego żądań nie uwzględniał. Mimo klątwy jednak, rządził jak dawniej. 

W tym czasie Leszek Biały odniósł z pomocą wojewody Krystyna świetne zwycięstwo pod Zawichostem (1205) nad okrutnym Romanem, księciem halickim. 

Zapał narodu ku młodemu zwycięzcy był tak wielki, że Władysław, widząc niechęć duchowieństwa i ludu, niezwykłym w dziejach przykładem, ustąpił mu dobrowolnie tronu wielkoksiążęcego roku 1206. 

Z Krakowa udał się do dziedzicznej Wielkopolski. Jako opiekun synowca Władysława, syna Odona, zrazu spokojnie rządził całym krajem. Ale gdy Władysław, zwany Plwaczem dorósł, przyszło do sporu o działy. 

Plwacz zaskarbił sobie ustępstwami pomoc duchowieństwa, wyzuł i wypędził stryja z jego dzielnicy.

Odtąd walka między nimi nie ustaje. Władysław, korzystając z rozjątrzenia panów, niezadowolonych z rządów Odonicza, odzyskuje utracone ziemie. Plwacz wzywa na pomoc Pomorzam. Za Laskonogim ujmuje się Leszek i przypłaca to życiem w Gąsawie roku 1227. 

Władysław, wygnany z Wielkopolski, schronił się na Szląsk iz otrzymanymi posiłkami ruszył na zdobycie Gniezna (1231). Ale miasto nie poddało się: Władysław musiał odstąpić. 

Daremne walki przywiodły go do rozpaczy. Umarł roku 1231 w Środzie. Mszcząc się na Plwaczu, przekazał testamentem Wielkopolskę Henrykowi Brodatemu, księciu wrocławskiemu.