Ostatnio oglądane
Zaloguj się aby zobaczyć listę pozycji
Ulubione
Zaloguj się aby zobaczyć listę pozycji
Oferta dnia
Fenicjanie, malutki skrawek ziemi zajmujący, najruchliwszymi byli pomiędzy narodami starożytności. Mając żeglugę w ręku, ściągali bogactwa i materjały z całego świata ówczesnego. Stąd wzmógł się ich dostatek, a za nim przyszło zamiłowanie do sztuki.
Artyści feniccy słynęli w starożytności jako biegli budownicy. Używano ich prawie wszędzie, szczególnie zaś u sąsiednich Izraelitów, którzy nie posiadali zdolności ani w sztukach, ani w przemyśle.
Naród praktyczny, kupiecki i przemysłowy, najwięcej dążył do powiększenia i utrwalenia stosunków handlowych. Głównie zatem przyozdabiał miasta swoje, będące rynkami, na ówczesny świat bardzo głośnymi. Niestety! ze świetności najsławniejszych stolic Tyru i Sydonu nic prawie nie pozostało! O zdolności i sumienności ich pracy świadczą atoli zabytki na wyspie Arvad, na niektórych wybrzeżach Afryki, a przede wszy stkiem Amrit dawny Marathus. Są to tamy, wały, z ogromnych głazów budowane, jakkolwiek nieobrabiane, o surowych ścianach, mimo to na spojach z największą ścisłością składane.
W zakresie budownictwa godne podniesienia są grobowce i kapliczki małe jak n. p. w Amrit.
Świątyń Fenicjanie nie wznosili, bo ołtarze budowali w kształcie tabernakuli, jakie ustawiali na środku wielkich dziedzińców zamkniętych.
Cała wszakże ważność sztuki fenickiej polega na odkryciu niezliczonej ilości przedmiotów z zakresu właściwego przemysłu artystycznego. Fenicjanie otaczali się dziełami zbytku. Nie mówiąc o ich zamiłowaniu do tkactwa, w czem celowali, chociaż sztuki tej nauczyli się od Babilończyków, nie mówiąc o tern, że oni jedynie znali tajemniczy sposób barwienia purpurą sławną, że w wyrobach szklanych osiągnęli doskonałość, że umieli spiż odlewać i wszystkie metale wprawnie obrabiać, podnieść należy nadzwyczajne ich upodobanie do bogactwa w otoczeniu się dziełami rzeźby, ceramiki i metalurgji. — Wnętrze świątyń swoich przyozdabiali małemi figurkami, w miękkim wapieniu kutemi, niekiedy zaś posągami nadmiernej wielkości. Tkaniny fenickie purpurą nasycane sławne były u Rzymian. Purpurę czyli szkarłat otrzymywali Fenicjanie z mięczaków morza Śródziemnego. Najdroższa była z Tyru. Naczynia też gliniane, wazy fenickie, ważne są ze względu na pierwiastkową formę zdobienia, które składa się z linji zygzakowatych, z kwadratów, rombów, szachownicy, plecionek i innych wzorów zaczerpniętych z motywów tkaninowych. Wzory są ciemno brunatne na blado-różowem tle naczynia lub nawet czarne. Niektóre rysunki spiralne przypominają ozdoby po urnach naszych występujące. Czasami wszakże widać na nich zdobienia o motywach roślinnych, zwierzęcych lub postaci ludzkich.
Wyroby metalowe Fenicjan dawnych są sławne. Nietylko zbroje i naczynia, miedziane lub brązowe, ale nawet przedmioty ze złota i srebra wyrabiane: kulczyki, naramienniki, pierścionki, spinki, sprzączki, naszyjniki, czary, kubki i miseczki. — Szczególnie godne zaznaczenia są misy srebrne jak w Golgoi koło Athieno znalezione, także w Kurion, Amathus, w Pales - trynie i inne, z przedstawieniem koni, wołów, ptaków, ryb i postaci ludzkich w pośród kwiatów lotosu i lilji wodnych i t. d.
Najnowsze odkrycia w Kartaginie przydały bardzo wiele pewników dotyczących sztuki Fenicjan.