Eustachy Wołłowicz.

BISKUP WILEŃSKI.

Syn Jana marszałka litewskiego herbu Bogorya i Kopiownej, z kolei kusztosz wileński, proboszcz trocki, opat lubiński, referendarz, pisarz i podkanclerzy litewski, został w r. 1615 wyniesiony do godności biskupa wileńskiego. Urodził się w r. 1542,-dorósłszy, do dworu królewskiego oddany, przez dwadzieścia kilka lat na różnych urzędach i legacyach ojczyźnie służył, do rokoszan pod Jędrzejów wysłany, gorliwie lubo bezskutecznie starał się ich do zgody nakłonić, jeździł także w poselstwie do książęcia florenckiego i do Pawła V, Papieża. Niesiecki, z którego wiadomość o nim czerpiemy wychwala jego świątobliwość, rozsądek i skromność obyczajów, piękną wymowę, wreszcie dar przyjemnej rozmowy, czem umiał sobie serca ludzkie zjednywać. Biskup ten lubiący towarzystwo ludzi uczonych odznaczał się pobożnością. Sprowadził do Wilna zakonnice Św. Benedykta, Augustynów, Karmelitów bosych i towarzystwo Jezusowe, relikwie świętych do katedry wileńskiej, przy której wystawił kaplicę i w tejże po nagłej śmierci w r. 1630 został pochowany. Z innych jego fundącyi Niesiecki wymienia, wzniesienie kościoła Ś. Szczepana w Wilnie, szpital dla chorych i ubogich kapłanów, restauracyę kościoła Matki Boskiej Trokach i odzyskanie od dyssydentów kościoła w Kiejdanach. Wyjednał na swoim synodzie uroczyste obchodzenie dnia Ś. Ignacego Lojoli. O biskupie Wołłowiczu pisali: Piasecki, Kojałowicz i ks. Olszewski w kazaniu pogrzebowem.

Z tejże rodziny był Antoni Erazm Wolłowicz, biskup łucki, zmarły w r. 1769, pochowany w Janowie. Trzecim tegoż nazwiska biskupem był Andrzej Wołłowicz biskup kujawski, + 1822 roku.

Eustachy Wołłowicz kazał swój portret trzy razy Łukaszowi Kilianowi sztychować, jeden z tych wizerunków formatu in folio, otoczony figurami allegorycznemi i bardzo ozdobny, zupełnie odpowiada pięknemu portretowi królewicza Władysława, także roboty Kiliana. Z dwóch mniejszego formatu portretów Wołłowicza, ten, który dajemy w tym zbiorze, przedstawia go w 32 roku życia, jako proboszcza trockiego, kusztosza wileńskiego i referendarza lit. Jest także jego medal należący dziś do rzadkości numizmatycznych.