Przedmowa

„Dziełko to przeznaczone jest dla osób, które nie mając czasu na studja specjalne, pragną jednak pozyskać pewne pojęcie o całości dziejów sztuki. Wypadło więc ograniczyć się wiadomościami elementarnemi. Stąd — co krok — luki, które nam wybaczy czytelnik, bardziej z przedmiotem obeznany. Bez kwestyi — nawet na tych nielicznych kartach można było zgromadzić więcej imion i faktów, ale podobne wyliczanie nużyłoby czytelnika bez żadnej dla niego korzyści. Dlatego w każdej epoce wspominam jedynie o ludziach i dziełach, którzy ją wyrażają najbardziej szczerze i świetnie. W gruncie bowiem należy zapoznawać czytelnika, nie tyle z życiorysami artystów, ile ze samą sztuką, pokazać jak rozwijała się u każdego narodu, jakiej tradycyi wpływom podlegała, jaki zdradza charakter poszczególny, jakie są stosunki wzajemne sztuki różnych krajów".

Tak mówi o zadaniach swego dziełka autor. Ze swojej strony dodamy że podręcznik Bayet'a w tym zakresie jest w istocie jednym z najlepszych w literaturze europejskiej a to dla dwóch przyczyn. Raz, że au tor trzyma się gruntu historycznego i oszczędza czytelnikom rozwlekłych i beztreściwych rozpraw estetycznych, które są plagą podręczników, powtóre, że zdradza rzadką znajomość literatury przedmiotu. Najlepiej opracowaną jest rzeźba a zwłaszcza architektura zarówno starożytna jak i średniowieczna. Co do malarstw a to trudno wymagać, aby uczony archeolog (hellenista) stał na gruncie współczesnych o niem pojęć. Mimo to uważamy, że ten przekład nie będzie zbytecznem obciążeniem piśmiennictw a naszego, w tym jego odłamie.

Należy dodać że w tłomaczeniu pominięto niektóre ustępy mniejszej wagi, albo też obchodzące wyłącznie czytelnika francuskiego, dla którego dziełko to było napisane. W zamian za to uzupełniono pracę krótkiemi wiadomościami o sztuce polskiej.

Przekład jest swobodny, daleki od pedantyzmu oddaje jednak wiernie ideje oryginału. Za wielką zaletę tłomaczenia uważamy styl zwięzły i jasny oraz dbałość o terminologję polską.