M.

MACEWICZ KONSTANTY, wystawia od 1863 do 1884 r. 

MACHALSKI LUDWIK, ur. 1879 r. w Krakowie. Po skończeniu szkoły realnej w Krakowie, przebywał w szkole sztuk pięknych u Malczewskiego przez lat 3, u Mehoffera 1 rok, u Axentowicza lat 2, następnie w Paryżu. Najważniejsze prace wystawione: »Studyum dziewczyny wiejskiej« i »Portret damy«. Wystawia u nas od 1902 r. Miejsce stałego pobytu: Kraków. 

MACHNIEWICZ FRANCISZEK JAN, ur. w Krakowie około 1858 r. um. tamże w 1897 r. 

Uczeń prof. Wagnera w Monachium, a przedtem szkoły sztuk pięknych w Krakowie pod Janem Matejką. Medal srebrny Lwów 1894 r. Mieszkał w Krakowie. Wystawia od 1883 do 1897 r. Malował przeważnie portrety, główki, studya. Jego »Portret dziewczynki« był na wystawie warszawskiej 1898 r. Z portretów ważniejszych wymienię Stefana hr. Zamoyskiego i księcia Sapiehy. Bibliografia: K. 87. W. 98.

MADEYSKI ANTONI, rzeźbiarz, ur. we wsi Fóśni Sielskiej, powiecie owruckim, gubernii wołyńskiej, 16 października 1862 r. Uczęszczał do gimnazyum w Żytomierzu. W r. 1883 wstąpił do krakowskiej Szkoły sztuk pięknych, gdzie przez trzy lata uczył się rysunków pod prof. Szynalewskim, Jabłońskim i Łuszczkiewiczem, a jednocześnie rzeźby pod Gadomskim, następnie od r. 1886 przez trzy lata w Akademii wiedeńskiej pod prof. Helmerem i rok pod prof. Zumbuschem. Od r. 1893 do 1898 przebywał w Petersburgu, robiąc stamtąd wycieczki do Paryża, Niemiec, Włoch i na Kaukaz. W r. 1898 osiadł w Rzymie. Twórca grobowca królowej Jadwigi w katedrze wawelskiej. Wystawia u nas od 1885 r. Jego biust Matejki jest ozdobą gmachu naszego Towarzystwa. Podnieść należy szlachetną ofiarność artysty, który z własnych funduszów pokrył połowę kosztu odlewu tego kolosalnego bronzowego biustu. W Muzeum narodowem jest jego »Charcica« z bronzu i »Stefan Batory«, plakieta bronzowa, wykonana 1899 r., dar artysty. Znana jest również piękna jego plakieta jubileuszowa prof. Maryana Sokołowskiego, wykonana w 1903 r. Bibliografia: M.N.

MADEYSKI BRONISŁAW, malarz, wystawia 1872 i 1873 r.

MAHOLD J., wystawia 1860 r. illustracye do »Maryi« Malczewskiego.

MAJERANOWSKI WŁADYSŁAW, malarz krakowski, z bliższych szczegółów biograficznych nie znany. Zmarł w Wilnie 1864 r. Przez dwa lata bawi w Monachium, otrzymawszy od ostatniego sejmu Rzeczypospolitej stypendyum równocześnie z Henrykiem Kossowskim. W księgarni A. W. Tusieckiego wystawiono 1841 r. na trzy dni 2 obrazy Wł. Majeranowskiego, Krakowianina, ucznia malarstwa król. akademii sztuk pięknych w Dreźnie. Może Konstanty Majeranowski, który u nas wystawia w 1855 r. miał na drugie imię Władysław? W Muzeum narodowem jest jego portret śpiewaczki Hoffmann-Majeranowskiej, malowany 1848 r. w W arszawie, dar dra Michała Mohra. Bibliografia: M. N. W. Łuszczkiewicz: Karta z dziejów rzeźbiarstwa. Kraków 1896, str. 27. »Gazeta krakowska« z 7 września 1841 r., nr. 204. Referat dra K. Bąkowskiego na pos. kom. hist, sztuki w Akademii Umiejętności 1904 r. 

MAJEWSKA EMILIA (CHWISTKÓWA), wystawia przeważnie portrety od 1866 do 1894 r., między nimi portret Kościuszki. 

MAJEWSKI WŁADYSŁAW, debiutuje u nas 1904 r. Uczeń akademii monachijskiej. 

MAKAREWICZ JULIUSZ, wystawia od 1881 r. Obecnie powierzono mu restauracyę fresków kaplicy św. Krzyża, czyli Jagiellońskiej na Wawelu. Na wystawie krajowej we Lwowie otrzymał medal srebrny 1894 r. Bibliografia: »Świat« 1894, str. 483. 

MAKOWSKI CZESŁAW, rzeźbiarz, wystawia medaliony Sienkiewicza i Paderewskiego od 1898 do 1903 r.

MALCZEWSKI JACEK, ur. w Radomiu w r. 1855. Początkowe nauki odbył na wsi w domu Karczewskich pod kierunkiem Dygasińskiego. Następnie chodził do gimnazyum św. Jacka w Krakowie. Kształcił się w krakowskiej Szkole sztuk pięknych pod W. Łuszczkiewiczem i Janem Matejką. W tej szkole kolegował z Gottliebem, Pochwalskim, Pruszkowskim i Benedyktowiczem. Matejko przepowiedział mu znakomitą przyszłość. Pierwszemi jego większemi kompozycyami są: »Zapóźno z pieśnią« i »Pocałunek Judasza«. Uczy się następnie od roku 1877 do 1879 w paryskiej Ecole des beaux arts pod prof. Lehmannem, poczem powrócił do Krakowa. Odbył z hr. Karolem Lanckorońskim większą podróż na Wschód do Pamfilii i Pizydyi, a następnie po Włoszech. Od roku 1885 do 1886 pracował w Monachium, poczem stale osiadł w Krakowie. W 1891 r. bawi na Ukrainie w Tokarówce. Od 1895 do 1900 r. był profesorem przy krakowskiej Akademii sztuk pięknych. Mieszka stale na Zwierzyńcu pod Krakowem. Odznaczenia: złote medale w Krakowie 1886 r., za »Prolog« w Berlinie 1891 roku i w Monachium za »Ostatni etap«. W Muzeum narodowem są jego: »Śmierć Elenai«, zakupiona ze składek publicznych w 1884 r. i portret własny, zakupiony w 1901 r. Najważniejsze prace: »Niedziela w kopalni«, »Zesłanie studentów«, »Dwa pokolenia«, »Śmierć wygnanki«, malowana w Radomiu podczas pobytu u ojca. »Etap« kilkakrotnie powtarzany, obrazek charakterystyczny »Szupasem«.

»Na rozstajnych drogach«, »Prolog«, »Marzec«, »Melancholia«, »Błędne koło«, »Thanatos«, »Chimera i twórca« (cykl), »Ukojenie«, »Na cmentarzu«, portret malarza Olesińskiego, »Anioł i pastuszek«, »Topielec« (Rusałki), »Tryptyk« (trzy głowy). W zbiorach warszawskiego Tow. zach. sztuk pięknych są jego »Dwie głowy«. W galeryi Tow. przyjaciół nauk w Poznaniu jest jego »Głowa starca«, dar Jerzmanowskiego. »Sztuka polska« 1904 r. reprodukowała jego: »Sztuka w zaścianku«, »W chacie«, »Derwid«, »Artysta«. Reprodukcyę jego obrazu: »Dwa pokolenia« wydało nasze Towarzystwo w chromolitografii jako premię za r. 1890, »Śmierć Elenai« w heliograwurze 1903 r., tą samą techniką wykonano również »Zesłanie studentów« jako premię za 1904 rok. Bibliografia: Dr. Jerzy Mycielski 1. cit. str. 714. Dr. J. B. Antoniewicz 1. cit. str. 348. »Sztuka polska« 1904, str. 4, 22, 27, 39, 53. M. N. K. 87. St. Witkiewicz w »Krytyce« 1902. Jan B. Antoniewicz: Katalog wystawy stu dzieł Jacka Malczewsktego. Lwów 1903. Górski K. M. w »Przeglądzie polskim«. Kazimierz Bartoszewicz: »Świat« 1894, str. 199—231.

MAŁECKI WŁADYSŁAW ALEKSANDER, ur. 1836 r., peizażysta, syn urzędnika górniczego. W Warszawie pracował przy teatralnych dekoracyach pod sławnym Sakietym. Wysłany dla kształcenia się do Wiednia i Monachium, zachęcony powodzeniem pozostał tam i wiele lat przebywał. Wydobył się pracą i wytrwałością bezprzykładną. Powodzenie w sprzedaży za granicą miał i stosunki; książę Rejent nawiedzał jego pracownię. Medali otrzymał 6 lub 8; wielki złoty w Londynie w Crist. Pal. za peizaż p. t. »Sejm bocianów«. W Londynie 1872 bronzowy, 1874 wielki złoty, 1877 wielki srebrny i w Wiedniu 1873.

Po wielu latach powrócił do kraju i doznał rozczarowania; miejsca dekoratora w teatrze nie otrzymał, robót na wystawie nie kupowano i nie zwracano na niego uwagi. Funduszu nie miał, za granicą pożyczano od niego, a gdy potrzebował nie oddawano. Medale posprzedawał za życia. Przyjął chętnie posadę nauczycielską na prowincyi, po dwóch jednak latach jej zaniechał. Małecki, wielce prawego charakteru, nałogów żadnych nie miał; zwykle posępny i małomówny, przez niepowodzenie coraz więcej dziwaczał, w końcu nie można było dojść z nim do ładu. Wreszcie, wyjechawszy cichaczem do Szydłowca w r. 1900, otrzymał od burmistrza lokal bezpłatny. W nim też znaleziono go nieżywym z wycieńczenia, z paletą i pendzlami w ręku. Pozostawił tam około 600 peizażów. Wystawia u nas od 1867 r. Jego »Sejm bociani« jest własnością Muzeum narodowego nie wystawiony, nazwany w katalogu »Peizaż«. W zbiorach warszawskiego Tow. Z. S. P. są dwa jego krajobrazy (L. 101 i 165), oraz »Wnętrze wystawy Tow. Z. S. P. w gmachu b. klasztoru Bernardynów«, oznaczone w katalogu: Włodzimierz Małecki (L. 67) błędnie, jak przypuszczam. OS. Bibliografia: K. 87. M. N. »Wędrowiec« 1900, str. 212.

MALESZEWSKI TYTUS, ur. w Sieradziu 4 stycznia 1829 r. Początkowe studya odbyte w warszawskiej szkole sztuk pięknych. Był w 1855 — 1858 r. uczniem prof. Leona Cognieta w Paryżu, potem w Rzymie kształcił się pod kierunkiem prof. Podestiego. Malarz rodzajowy i portrecista, mieszkający w Warszawie, rówieśnik Gersona i Kostrzewskiego. W Warszawie wydaje portrety Chopina i Moniuszki w litografii, dla polskich domów muzykalnych. Zebrał ogromną ilość rysowanych dwoma kredkami portretów z natury różnych znakomitości. Wystawia od 1855 do 1891 r. W Muzeum narodowem jest jego »Adam Mickiewicz«, nie wystawiony. Przyczynił się do rozpowszechnienia portretów Skargi, Kochanowskiego, Mickiewicza, Sobieskiego, Czarneckiego, malując je w wielkiej ilości i sprzedając po niskich cenach. Cenny jego zbiór podobizn osób współczesnych był jedynym spadkiem pozostałej po nim wdowy. Pracował całe życie ciężko, dając lekcye i z tego tylko się utrzymując. Umarł w Warszawie w styczniu 1898 roku. W zbiorach warszawskiego Towarzystwa Zachęty sztuk pięknych są dwa olejne jego portrety: Grottgera i Ambrożego Mieroszowskiego. W galeryi Tow. Przyjaciół nauk w Poznaniu jest jego »Rekonwalescentka«, malowana w Monachium 1887 r., zakupiona ze składek publicznych. Bibliografia: »Tygodnik illustrowany« z r. 1898, str. 37. K. 87. M. N. »Świat« 1892, str. 243; 1894, str. 292.

MALINOWSKA JADWIGA, wystawia przeważnie portrety od 1898 do 1900 r. 

MALINOWSKI ADAM, ur. w Lublinie 1831 r., um. w Warszawie 1892 r. Studya odbyte w warszawskiej Szkole sztuk pięknych, następnie pod kierunkiem Sacchettiego i Głowackiego. Potem wyjechał do Wiednia, gdzie był dekoratorem teatrów cesarskich pod kierunkiem Katzkyego i Burkharda. Wezwany na starszego dekoratora warszawskich teatrów, pełnił te obowiązki do 1888 r. Malował też swojskie krajobrazy. Ważniejsze prace: »Iluminacya Łazienek«, »Zachód słońca«, »Polowanie na bekasy«, »Zima«. Wystawia u nas 1879 r. W zbiorach warszawskiego Tow. Z. S. P. są jego: »Krajobraz«, »Głowa« i »Noc«. Bibliografia: W. 98. »Świat« 1892, str. 244. 

MALIŃSKI JÓZEF, profesor malarstwa przy uniwersytecie warszawskim do roku 1832. Wystawia kopię z Rafaela w 1865 r. Jego uczniem był Lesser. Bibliografia: Dr. J. B. Antoniewicz 1. cit. str. 199.

MAŁACHOWSKI JAXA SOTER, ur. w 1868 r. w majątku rodzinnym Wolanowie pod Odessą, gdzie spędził całą młodość. Szkoły kończył w Odessie. Peizażysta, wystawia od 1895 roku. Uczeń krakowskiej Szkoły sztuk pięknych, potem przez parę lat u Grocholskiego w Monachium do 1902 r. Jedną z głównych prac jego był »Krajobraz morski« wielkich rozmiarów. Młodość spędzona nad Morzem Czarnem zachęciła go do studyów morskich. Ożeniwszy się z Jadwigą z Youngów, osiadł w Krakowie 1902 r. Podróżuje obecnie po Włoszech. 

MAMCZYŃSKI, widoki z Hiszpanii, sepią, wystawia 1863 r.

MAŃKOWSKI KONSTANTY, ur. w Krakowie w r. 1861, uczeń Jana Matejki w krakowskiej Szkole sztuk pięknych, a następnie Makarta w Wiedniu. Otrzymał list pochwalny na wystawie w Paryżu w r. 1889, medal srebrny na wystawie we Lwowie w r. 1894, medal złoty na konkursie imienia Józefa Brandta. Zmarł w r. 1897 w Krakowie. Wystawiane jego obrazy były od 1883 do 1899 r. w Muzeum narodowem jest jego »N. P. Marya wiosenna«, obraz zakupiony w 1898 r. Najważniejsze prace: »Św. Piotr wskrzeszający«, »Z dziejów komuny«, »Po burzy morskiej«, »W południe«, »Mandolinata«. W ostatnich latach życia ciężko zapadł na suchoty, co odbiło się na jego twórczości. W muzeum im. Lubomirskich we Lwowie jest popiersie Juliusza Słowackiego przez Mańkowskiego (?). Bibliografia: M. N. K. 87.

MARCINKOWSKI WŁADYSŁAW, ur. w Mieszkowie, Wielkopolska w 1858 r. Rzeźbiarz, uczeń znakomitego prof. Chapu w Paryżu, mieszkał w Szydłowie, Paryżu, a następnie w Berlinie, gdzie otrzymał kilka zamówień na prace większych rozmiarów. Lwów 1894, medal bronzowy. Wystawia od 1886 do 1896 r. W galeryi Tow. przyjaciół nauk w Poznaniu jest jego »Silen z dzieckiem«, praca konkursowa, uwieńczona nagrodą Akademii sztuk pięknych w Berlinie, oraz biust Bohdana Zaleskiego, model na pomnik Mickiewicza w Krakowie, nagrodzony listem pochwalnym, biust Lelewela, dar artysty, i medaliony bronzowe: E. Andriolliego, K. E. Chojeckiego, ks. Czartoryskiego, Ign. Domeyki, Seweryny Duchińskiej, dra Gałęzowskiego, Kaz. Jarochowskiego, Z. Kaczkowskiego, Wł. Mickiewicza, dra Niegolewskiego, B. Zaleskiego i gipsowy medalion dra W. Milewskiego, również dary artysty. Na cmentarzu poznańskiem wykonał 1890 r. grobowiec pani D. W Ostrowie, tegoż roku, grobowiec ks. Chyżyńskiego. Bibliografia: K. 87. »Świat« z r. 1890, str. 582.

MARCONI LEONARD, rzeźbiarz i architekt, urodz, w Warszawie w r. 1836. Ukończywszy warszawską Szkołę sztuk pięknych wyjechał w r. 1859 na dalsze studya do Rzymu pod kierunkiem Tadoliniego i w akademii św. Łukasza, gdzie w konkursach otrzymał kilka odznaczeń. Od r. 1862 przebywał w Warszawie. W roku 1874 zamianowany został profesorem rysunku ornamentalnego i modelowania przy politechnice lwowskiej. Zmarł we Lwowie 9 kwietnia 1889 r. Wystawia u nas 1894 r. Twórca pomnika Fredry we Lwowie oraz projektu pomnika Kościuszki w Krakowie. Brał udział w dekoracyi politechniki, kościoła Franciszkanek, pałacu Sprawiedliwości, Kasy Oszczędności we Lwowie. Nagrody konkursowe za medalion Chopina w Lipsku, za powyższe pomniki. Zasługą jego jest rozwinięcie szkoły dekoracyjnej w kraju, wprowadzenie alabastru krajowego do dekoracyi budynków, znanego u nas od XVI w. Pisał felietony o gmachu sejmowym we Lwowie, był członkiem hon. akademii Panteonu w Rzymie. W Muzeum narodowem jest jego model pomnika Kościuszki, wykonany 1898 roku, jako depozyt. W muzeum im. Lubomirskich we Lwowie są jego medaliony Jadwigi z Zamoyskich ks. Sapieżyny i ks. Józefa Poniatowskiego, dar artysty. Bibliografia: »Tygodnik illustrowany« z r. 1895, str. 871. M. N. Kai. Czecha 1900.

MARCZEWSKI HIPOLIT, rzeźbiarz, wystawia 1881—1883 r. między innemi portret Matejki, płaskorzeźbę w bronzie. Twórca posągu Moniuszki w Teatrze Wielkim w Warszawie, za który otrzymał nagrodę konkursową 1891 r. W zbiorach warszawskiego Tow. Z. S. P. jest jego bronzowy posąg księdza Kordeckiego. Bibliografia: »Świat« z r. 1891, str. 541.

MARDUŁA, wystawia rzeźby z drzewa 1865 r. 

MARKIEWICZ AMALIA, wystawia 1891—92 r. 

MARKIEWICZ KAZIMIERZ DUNIN, ur. 1874 r. w Denhofówce, gub. kijowska. Studya odbyte w Kijowie i Paryżu w latach i 1895-1903. Zaczął pracować w r. 1892, korzystając z wskazówek St. Bohuna Siestrzeniewicza i W. Mazanowskiego; wstąpił w tym roku do Uniwersytetu św. Włodzimierza w Kijowie. Uczęszczał do Szkoły rysunkowej p. Muraszki, a w 1895 r. wyjechał na dalsze studya do Paryża. Obecnie maluje przeważnie portrety. W Paryżu pracował pod kierunkiem: W. Bouguereau, J. Favier, Geróme, J. P. Laurens, B. Constant. Jednocześnie z nim uczyli się tam: Zenon Łuszczewski, Z. Badowski, W. Dyzmański, L. Andrzejewski, B. Nitecki, B. Nawrocki, Ignacy Pieńkowski. Wystawia u nas od 1898 r. Najważniejsze prace: »W noc Świętojańską« (Wystawa powszechna 1900 r. w Paryżu). Portret barona von Greifenfels i Włodzimierza Kaczanowskiego (Salon des Artistes Franęais 1901). »Przed chatą w Irlandyi« (Międzynarodowa wystawa w Cork, mention honorable 1902. Portret lorda Muncastei w koronacyjnym stroju 1902. Miejsce obecnego stałego pobytu: St. Mary’s Frankfort av. Rathyar Rd. Dublin, Ireland. OS.

MARKOWICZ ARTUR, ur. 1872 r. w Krakowie. Studya odbyte w Krakowie u prof. Loefflera i Łuszczkiewicza w Szkole sztuk pięknych, w Monachium u prof. Stucka, w Paryżu u prof. Gerôme’a. Najważniejsze prace, oraz otrzymane odznaczenia: w Paryżu (Le Salon 1901) »La priere au tempie«, pastel, »La meditation«, litografia oryginalna. Kraków 1902: »Nieoczekiwana wiadomość«. Paryż 1903: »Kościół Saint-Germain L’Auxerrois, ol. »Pont-neuf«, pastel. Paryż, Le Salon d’automne: »Le 14 Juillet«, »Au Luxembourg«, pastele. Lwów 1904: »Wieczór wiosenny« i »Chata na ustroniu«. Za obrazy wystawione w r. 1903 w Salonie w Paryżu: Chevalier de Vordre academique. Za obrazy wystawione w r. 1904 Salon d’automne order złoty, nadany przez Antoniego II., króla Patagonii i Araukanii. Miejsce obecnego stałego pobytu: Paryż. OS. Wystawia u nas od 1897 r. 

MARKOWSKI JULIAN, ur. we Lwowie 1846 r., um. tamże, rzeźbiarz, wystawia bronz 1896 r. Uczył się u dziada swego, Jana Schimsera, potem studyował pod Parysem Filippim, wreszcie w Akademii wiedeńskiej. Powraca do Lwowa i tu mnóstwo wykonywa grobowców i nagrobków. W Czerniowcach: tablicę ku czci Mickiewicza w Domu polskim. Medal złoty na wystawie lwowskiej 1894 r. Bibliografia: »Tygodnik illustrowany« z r. 1903, str. 78. »Świat« 1894, str. 483. 

MAROCETTI, rzeźbiarz, wystawia 1872 r. 

MARSZEWSKI JÓZEF, ur. w Warszawie około 1825 r., um. tamże 1883 r. Kształcił się najpierw w Warszawie w prywatnej szkole Aleksandra Kokulara (1793—1846), następnie 1853—1856 r. w petersburskiej Akademii sztuk pięknych, gdzie już w 1853 r., jako uczeń peizażysty prof. Worobiewa, otrzymał dwa srebrne medale. W 1857 r. udał się do Paryża, następnie do Rzymu, gdzie kilka lat spędza, w końcu osiada w Warszawie. Na wystawie lwowskiej 1894 r. był jego »Krajobraz nocny z wiatrakami«. Największa ilość prac jego znajduje się w Królestwie Polskiem. Noszą one cechy szkoły Kokulara i modnego malarstwa krajobrazowego z 1850 r. W zbiorach warszawskiego To w. Z. S. P. są jego: »Krowa«, »Krajobraz tatrzański« (L. 27) i »Krajobraz tatrzański« (L. 28). Bibliografia: Dr. Jerzy Mycielski 1. cit. str. 681. Dr. J. B. Antoniewicz 1. cit. str. 238. Podczaszyński: Pamiętnik sztuk pięknych, I, 174 (1854). Cyt. Ant. 

MAŚLAKIEWICZ WŁADYSŁAW, wystawia od 1894 roku. Urzędnik banku austro-węg. Uczeń krakowskiej Akademii sztuk pięknych.

MASŁOWSKI STANISŁAW, ur. w Włodawie, gub. siedleckiej, 3 grudnia 1853 r. Pierwsze początki pobierał w kaliskiem gimnazyum od nauczyciela rysunków Stanisława Barcikowskiego, następnie od r. 1870 w warszawskiej szkole rysunkowej. Od 1857 roku bawił w Monachium. Przez pewien czas przebywa w Tokarówce na Ukrainie. Wystawia u nas od 1886 r. List pochwalny na wystawie krajowej we Lwowie 1894 r. W Muzeum narodowem jest jego »Krajobraz«, malowany 1887 r. w Warszawie. W zbiorach warszawskiego Tow. Z. S. P. jest jego akwarella »Kościół wiejski«. »Sztuka polska« w 1904 r. reprodukowała jego »Zimę«, »Cygankę« i »Lasek«. Bibliografia: Dr. Jerzy Mycielski 1. cit. str. 714. Dr. J. B. Antoniewicz 1. cit. str. 346. Feliks Jabłczyński: St. Masłowski, »Tygodnik illustrowany« z r. 1902, str. 405—407. »Świat« 1894, str. 483. M. N. K. 87. »Sztuka polska« 1904, str. 19, 36, 59.

MASSALEWSKA MELANIA , peizażystka, wystawia od 1885 do 1889 r. W muzeum im. Lubomirskich we Lwowie jest jej krajobraz, dar Wal. Czajkowskiego. 

MASTELSKI KAZIMIERZ, wystawia od 1897 r. 

MASZKOWSKI, rzeźbiarz, wystawia 1865 r. 

MASZKOWSKI KAROL, wystawia w 1897 i 1898 r. Uczeń krakowskiej szkoły sztuk pięknych, kolega Wyspiańskiego i Mehoffera.

MASZKOWSKI MARCELI, ur. we Lwowie 1837 r. um. tamże 5 marca 1862 r. Syn malarza Jana Maszkowskiego, kształcił się najpierw pod jego kierunkiem, potem pod Geigerem w Wiedniu, gdzie uczy się razem z Grottgerem. W 1859 kształci się w Dreźnie, a wreszcie w Monachium pod Kaulbachem, który podziwiał jego rysunki. Wróciwszy do Lwowa, aby pracować samodzielnie, zmarł nagle w 25-tym roku życia. Był on więcej rysownikiem niż malarzem. Maluje »Słowackiego pod piramidami«, portrety matki, Marcina Zawadzkiego, Głuchowskiego, Rafała Maszkowskiego, »Zdjęcie z krzyża«, »Dziecko bawiące się kartami«, »Głowa chłopczyka«, »Cztery pory życia ludzkiego«. Wystawia u nas 1854 i 1857 r. rysunki i akwarellę. W muzeum im. Lubomirskich we Lwowie są jego portrety Henryka Dąbrowskiego, twórcy legionów, Jana Kuczyńskiego, obywatela lwowskiego, Maksymiliana Ossolińskiego, fundatora Zakładu narodowego i kopia portretu Teofili Sobieskiej w Żółkwi, a w końcu jego album akwarellowe (633). Bibliografia: Dr. Jerzy Mycielski 1. cit. str. 564. Dr. J. B. Antoniewicz 1. cit. str. 321. W. 98.

MASZYŃSKI JULIAN, ur. w Warszawie 19 kwietnia 1847 r., um. tamże 19 lutego 1901 r. Kształcił się najpierw pod Wojciechem Gersonem, uczęszczając równocześnie na wydział matematyczny Szkoły głównej, którą ukończył 1870 r. Następnie przez dwa lata 1870 i 1871 w Monachium, gdzie otrzymuje medal za rysunki. Od 1876 r. studyuje w Paryżu, a w r. 1882 odbywa, dla poznania Wschodu, podróż artystyczną do Algeru, skąd przywozi studya do swych obrazów »Marabut«, »Z listem« i szereg rysunków. Wystawia od 1874 do 1898 r. Współpracownik długoletni »Tygodnika illustrowanego«. Prace ważniejsze: »Do konwiktu«, »Rok 1812«, »Ze wspomnień babuni«, »Na rekolekcyach«, »Podział łupu«, »Rekrut«. Przez długie lata był członkiem komitetu Tow. Zachęty sztuk pięknych. W zbiorach Chojnowskiego w Warszawie jest jego obraz »Palcaty«. W zbiorach warszawskiego Tow. Z. S. P. są jego: »Zakrystya«, »Portret własny«, »Główka« (rys.) »O szatę«, »Zakonnica« (rys.) i »Studyum« (rys.). Bibliografia: Dr. Jerzy Mycielski 1. cit. str. 715. Dr. J. B. Antoniewicz 1. cit. str. 336. »Tygodnik illustrowany« z r. 1901, str. 155.

MATEJKO JAN ALOIZY, ur. w Krakowie dnia 28 lipca 1838 r. Ojciec jego, Franciszek, pochodził z Kralowego Hradca w Czechach i był z zawodu nauczycielem muzyki, matka Joanna Karolina, była córką obywatela i kupca krakowskiego, Jana Piotra Rossberga. Nauki początkowe pobierał w szkole św. Barbary i przez kilka lat w liceum św. Anny, rysując już wtedy z zapałem. W r. 1852 wstąpił do krakowskiej Szkoły sztuk pięknych, złączonej podówczas z Instytutem technicznym i tam uczył się malarstwa i kompozycyi pod Stattlerem i Łuszczkiewiczem (w Collegium minus przy ulicy Gołębiej). W szkole tej uczy się przez lat pięć, a kończąc studya namalowaniem obrazu »Karol Gustaw przy grobie Łokietka«, zyskuje skromne stypendyum szkolne na wyjazd za granicę. Z początkiem r. 1858 jedzie do Monachium, bawi przez 10 miesięcy w Akademii monachijskiej, pracując pod kierunkiem Anschütza, otrzymuje medale za rysunki z natury. Po roku powraca do Krakowa; następnie w r. 1860 pracuje w Akademii wiedeńskiej pod Rubenem. Obraz w tej szkole wykonany: »Jan Kazimierz na Bielanach«, wywołuje ostrą rozmowę z Rubenem przez tłumacza, którym był Grottger, wskutek której opuszcza Akademię i w r. 1861 r. osiada stale w Krakowie, nie mając ani pracowni, ani niezbędnych zasobów. Pomimo tego gorliwie przystępuje do pracy, studyuje pomniki krakowskie, stroje, zabytki i księgi narodowe, które mu posłużyły do wydania »Ubiorów w Polsce«. W najętej pracowni przy ulicy Krupniczej powstają: »Stańczyk« 1862 i »Kazanie Skargi« 1863. Obraz ten zjednywa mu sławę w kraju i zagranicą, a znakomity krytyk paryski Teophile Gauthier widzi w młodym artyście spełnienie ideałów malarstwa historycznego, o jakich marzył Delaroche. Następują: »Rejtan« 1866, »Unia Lubelska« 1869, »Batory pod Płockiem« 1872, »Zygmunt i Barbara«, »Wit Stwosz« i wiele portretów. Żeni się w listopadzie 1864 r. z Teodorą Giebułtowską, podróżuje z nią do Paryża, Warszawy i w 1872 r. do Konstantynopola, gdzie odwiedza swych krewnych Gropplerów. Akademia sztuk pięknych w Pradze w 1873 r. proponuje mu posadę dyrektora, której on nie przyjmuje, powodowany głęboką miłością kraju ojczystego. Dnia 30 sierpnia 1873 r. zostaje dyrektorem Szkoły sztuk pięknych w Krakowie. Mieściła się ona podówczas w nowo odbudowanym gmachu chemicznym Uniw. Jagiell. przy plantach. Tam nową urządzono mu pracownię, gdzie powstały »Bitwa pod Grunwaldem« i »Mikołaj Kopernik«. W r. 1874 nabywa kamienicę rodzinną przy ul. Floryańskiej, obecnie zamienioną na muzeum. Tam tworzy »Dzwon Zygmunta«. Czciciele mistrza na jego cześć biją medal pamiątkowy. W r. 1878 traci córeczkę Reginkę. W r. 1880 powstaje pod okiem Dyrektora nowy budynek Szkoły sztuk pięknych na Kleparzu z pracownią dla dyrektora. W niej maluje obrazy: »Hołd pruski« 1882 r., »Jan Sobieski pod Wiedniem« 1883, »Dziewica Orleańska« 1886, »Śluby Jana Kazimierza«, oraz wykonywa wiele portretów i rysunków m. i »Królów polskich« i »Kościuszkę pod Racławicami« w 1888 r. Wymalował cały cykl wielkich historycznych obrazów z przeszłości Polski, malował prócz tego portrety i ozdobił polichromią wnętrze kościoła N. P. Maryi w Krakowie. W r. 1859 otrzymał w Monachium pierwsze odznaczenie: medal bronzowy, w roku 1865 złoty medal w Salonie paryskim (za Skargę), 1867 r. medal bronzowy na międzynarodowej wystawie w Paryżu, 1873 medal bronzowy na powszechnej wystawie wiedeńskiej, medal na wystawie w Chicago, srebrny medal Institut de France, ofiarowany przez paryską Akademię sztuk pięknych, której był członkiem, 1878 medal złoty I klasy na powszechnej wystawie w Paryżu itd. Był przytem doktorem filozofii Uniw. Jag. honoris causa, członkiem paryskiej, wiedeńskiej i berlińskiej Akademii szt. pięk., kawalerem legii honorowej, komandorem orderu Piusa IX i honorowym obywatelem wielu miast. Medal złoty San Francisco 1894. 

Zmarł w Krakowie dnia 1 listopada 1893 r. w tym samym domu przy ul. Floryańskiej, w którym przyszedł na świat i tworzył swe arcydzieła, a w którym obecnie mieści się pod nazwą »Domu Matejki« powstałe z inicyatywy prof. Maryana Sokołowskiego muzeum pamiątek po zgasłym Mistrzu. Pochowany został kosztem kraju dnia 8 listopada 1893 roku na cmentarzu krakowskim. Jego »Reytan« znajduje się w muzeum. Belwederu w Wiedniu, »Jan III pod Wiedniem« jako dar w muzeum watykańskiem w Rzymie. W Muzeum narodowem są jego: »Dzieci artysty«, depozyt, »Hołd pruski«, ofiarowany przez artystę dla zamku na Wawelu. »Wernyhora«, depozyt, »Kościuszko pod Racławicami«, zakupiony ze składek 1890 r. »Carowie Szujscy na sejmie warszawskim«, zakupiono 1893 r. W zbiorach warszawskiego Towarzystwa Zachęty sztuk pięknych jest jego »Bitwa pod Grunwaldem«. W galeryi Tow. przyjaciół nauk w Poznaniu jest szkic mistrza: »Św. Cyryl i Metody«, depozyt; rysunek czepca dawnego, dar p. Czajkowskiego z Szembeków i sześć rysunków do »Śpiewów historycznych« Niemcewicza, wykonanych 1850 r., dar ks. Polkowskiego. W muzeum im. Lubomirskich we Lwowie jest jego »Karol Gustaw przy grobie Łokietka na Wawelu«, dar Waleryana Czajkowskiego. »Sztuka polska« w 1904 r. reprodukowała jego obrazy: »Zygmunt Stary«, »Św. Kinga«, »Portret własny«, »Hołd pruski«, »Wernyhorę«. W muzeum ks. Czartoryskich w Krakowie są jego: »Szkic konia Witołdowego«, olejny na płótnie, z napisem własnoręcznym mistrza, »Rok 1863«, oraz rysunek ołówkiem z r. 1858: »Oficer w burce na galopującym koniu«. Towarzystwo Przyjaciół sztuk pięknych w Krakowie wydało najlepsze reprodukcye arcydzieł Matejki jako premie dla swych członków. W roku 1874/5 wydano miedzioryt H. Redlicha wedle »Kazania ks. Piotra Skargi«, w r. 1875/6 kolorową litografię »Borkowic wojewoda poznański«. W 1881/2 miedzioryt Redlicha wedle »Unii lubelskiej«, w 1886 r. heliograwurę z obrazu »Władysław Biały«, w 1887 r. »Pieśń« w drzeworycie W. Ciechanowskiego, w 1892 r. »Konstytucyę 3-go maja« w akwaforcie Feliksa Jasińskiego, w 1896 r. »Bitwę pod Warną« w akwaforcie Ignacego Łopieńskiego, w  1898 r. »Hołd pruski« w heliograwurze, w 1900 r. »Jana III. pod Wiedniem«, w końcu 1902 r. »Wernyhorę« tą samą techniką. Bibliografia: Jan Matejko 1 listopada 1893, Kraków, »Czas« 1894. Dwa listy J. Repina w Театральная Газета, Petersburg 1893. Dr. Aleksander Nijary: Matejko wśród obcych. »Świat« 1894, str. 44. »Kłosy« z r. 1869, t. VIII, str. 136. Dr. J. Mycielski: Sto lat dziejów malarstwa w Polsce. 1760—1860. Kraków 1897. M. Sokołowski: Katalog wystawy dzieł Jana Matejki. Lwów 1894. K. M. Górski w »Bibliotece warszawskiej« za sierpień i grudzień 1895 r. St. Witkiewicz: Sztuka i krytyka u nas (1884—1898). Wydanie trzecie. Lwów 1899. H. Piątkowski: Polskie malarstwo współczesne. Szkice i notaty. Petersburg 1895. P. Umiński. Mistrz Matejko i uznanie jego zasług przez współczesnych. Kraków 1891. A. Sternschuss: Dom Jana Matejki. Kraków 1898. A. Chmiel: O rodzinie Jana Matejki. Kraków 1894. M. Gorzkowski: Jan Matejko. Epoka lat jego najmłodszych. Wyd. drugie. Kraków 1896. Tenże: O artystycznych czynnościach Matejki od r. 1850 do 1881. Kraków 1882. M. Sokołowski w Sprawozdaniach komisyi dla badania historyi sztuki w Polsce, tom V, zeszyt IV, i w »Przeglądzie polskim« z sierpnia 1895 r. St Tarnowski: Matejko. Kraków 1897. J. Rogosz: Artur Grottger. Jan Matejko. Studya o sztuce w Polsce. Lwów 1876. K. W. Wójcicki: Album Jana Matejki z tekstem objaśniającym. Warszawa 1876. Z. Cieszkowski: Obce głosy o Matejce. »Przegląd polski« z r. 1884—5. Władysław Łuszczkiewicz: Jan Matejko, szkic do życiorysu. Kraków 1891. Tenże w »Tygodniku illustrowanym«, t. XII, str. 245. J. S. Poraj: Rysunki Matejki. »Świat« 1888, str. 394. »Sztuka polska« 1904, str. 1, 9, 40, 46, 56. »Świat« z r. 1893, str. 497—500. W. Gomulicki w »Tygodniku illustrowanym« z r. 1893, str. 306. Tamże 1877, II, str. 208; 1866, str. 245. M. N. W. 98. 

MATEJKO STEFAN, wystawia 1892 r. Syn brata Jana Matejki. Mieszka w Krakowie. MATKOWSKA, wystawia 1893 r. 

MATRASIEWICZ JÓZEF, wystawia obrazy rodzajowe od 1864 do i 860 r. 

MATUSCHKA JULIA, rodzajowe sceny 1891—99 r. 

MATUSZEWICZ A., wystawia 1893 i 1894 r. 

MATZKE FRANCISZEK, peizażysta, 1865 r. wystawiający. 

MAYERBERG MARYA, um. w Krakowie 1904 r. Wystawia od 1891 r.

MAZUR WŁADYSŁAW, rzeźbiarz, wystawia od 1899 r. Twórca projektu pomnika Bartosza Głowackiego i figury Beethovena dla warsz. Filharmonii itd.

MAZUREK BARTŁOMIEJ, ur. 23 sierpnia 1856 r. w Antoninie, W. Ks. Poznańskie, po w. jarociński. Studya odbyte w Poznaniu od 1880—1883 r. jako uczeń w zakładzie rzeźbiarskim i rysunki oraz modelowanie pod kierunkiem prof. Maryana Jaroczyńskiego, następnie w r. 1883—1885 w Warszawie u ś. p. Bolesława Syrewicza. Po 2½ letnim pobycie w Warszawie uzyskał stypendyum Tow. przyjaciół nauk w Poznaniu i udał się do król. Akademii w Berlinie. Po 3-letnich studyach pod kierunkiem Wolfa i Schapera powrócił w r. 1887 do Warszawy. U nas nie wystawiał. Miejsce stałego pobytu: Warszawa, Dzika 65. OS.

MAZUROWSKI WIKTOR WINCENTY, wystawia 1896 r. Laureat petersburskiej Akademii sztuk pięknych, osiedlił się w Paryżu 1889 r. Bibliografia: »Świat« 1889, str. 359.

MĄCZYŃSKI FRANCISZEK, architekt, urodz, w Krakowie 1874 r., uczył się pod prof. Odrzywolskim, następnie w Wiedniu, w końcu w Paryżu u Paulin Guddex. Z podróży przywiózł stosy szkiców architektonicznych i wiele obserwacyj. Planował bardzo wiele, z tego udało mu się wykonać gmach Towarzystwa przyjaciół sztuk pięknych w Krakowie (przed podróżą), kilka grobowców i duży dom w Moskwie. Plany swe posyła na każdy większy konkurs w kraju, niejednokrotnie odznaczony; zresztą ma czas przed sobą, jak sam mówi, a najszczerzej gdyby mógł, rzuciłby architekturę dla rzeźby. Wystawia u nas 1884 r. projekt polichromii w bożnicy Kamionki Strumiłowej, tablic 12. OS.

MEHOFFER JÓZEF, ur. w Ropczycach w Galicyi 1869 r. Kształcił się w szkole sztuk pięknych w Krakowie i w Académie Nationale des Beaux Arts w Paryżu. Obecnie jest profesorem Akademii sztuk pięknych w Krakowie. Otrzymał złoty medal na wystawie we Lwowie 1894 r., w 1895 pierwszą nagrodę w międzynarodowym konkursie na okna kolorowe katedry we Fryburgu, 1898 nagrodę Barczewskiego, 1900 dwa złote medale na wystawie w Paryżu, a w r. 1902 zdobył pierwszą nagrodę w konkursie na dekoracyę katedry w Płocku. Złoty medal na wszechświatowej wystawie w St. Louis 1904 r. Ważniejsze prace: liczne portrety, »Młodość sztuki«, »Muza«, »Chrystus w Emaus«, »Chrystus w Ogrojcu«, dekoracye wspaniałe skarbca katedralnego na Wawelu, kartony do powyższych i wielu innych witrażów, dekoracya zaprojektowana katedry płockiej i t. d. W Muzeum narodowem jest jego »Portret pani J.«, malowany 1890 r., jako depozyt. Wydaje »Uwagi o sztuce« w 1897 r. jako odpowiedź na artykuł Karola hr. Lanckorońskiego. »Sztuka polska« 1894 r. reprodukowała jego »Portret« i »Witraż fryburski«. Bibliografia: Jan Zakrzewski w »Tygodniku illustrowanym« z r. 1898, str. 189. M. N. »Sztuka polska« 1904, str. 11, 20.

MERWART PAWEŁ, ur. w Maryanówce, gub. chersońskiej, d. 27 marca 1855 r. Odbywszy studya politechniczne we Wiedniu i Gracu, kształcił się w wiedeńskiej Akademii sztuk pięknych pod Petherem, w r. 1876 w Monachium, 1877 w Dusseldorfie, poczem przeniósł się do Paryża. W r. 1902 wysłał go rząd francuski w celach artystycznych na wyspę Martynikę. Tam padł ofiarą znanej katastrofy 8 maja 1902 r. Medal bronzowy we Lwowie 1894 r. W Muzeum narodowem jest jego »Mojżesz zabijający egipcyanina«, odznaczony na wystawie powszechnej w Paryżu 1878 r., zakupiony 1886 r. Na wystawie lwowskiej 1894 r. był jego obraz »Z deszczu pod rynnę«. Portret pastelowy Merwarta nabyty został przez rząd francuski do jednego z muzeów narodowych 1881 r. Bibliografia: Dr. J. B. Antoniewicz 1. cit. str. 350. M. N. K. 87. »Świat« 1888, str. 582.

MICHALCZEWSKI PIOTR, wystawia od 1854 do 1878 r. rodzajowe kompozycye, przeważnie owoce i kwiaty. 

MICHALSKI IGNACY, wystawia kopię 1864 r.

MICHALSKI MYRTON ZYGMUNT WALENTY, ur. 14 lutego 1864 r. w Uzarzawie w Wielkopolsce. Początki rysunku pobierał pod kierunkiem Maryana Jaroczyńskiego w Poznaniu, skąd po ukończeniu nauk gimnazyalnych udał się do Krakowa w roku 1882 i pracował w szkole sztuk pięknych pod profesorami Łuszczkiewiczem, Cynkiem i Löfflerem. W r. 1885 wyjechał do Paryża i tam pod kierunkiem Carolusa Duran studya malarskie rozpoczął. Poraz pierwszy wystawił prace swe w Salonie paryskim 1887 r. Na wystawie powszechnej 1889 r. wystawił jednę z ważniejszych prac: »Portret trojga dzieci«. Po utworzeniu się Towarzystwa narodowego sztuk pięknych w Paryżu 1890 r., wystawiał corocznie w Salonie tegoż Towarzystwa. Po za Salonem paryskim wystawiał w Berlinie, Monachium, Wiedniu, Karlsruhe, Dusseldorfie, Lizbonie, Madrycie, Chicago, Londynie etc. Odbył podróże artystyczne po Włoszech, Niemczech, Francyi i Hiszpanii; szczególniejsze wrażenie zrobiło na nim muzeum Prado w Madrycie, gdzie kopiował dzieła Velasqueza i dokąd prawie corocznie się udaje. 

Ważniejsze prace: portrety pana Doliwy Dobrowolskiego (Salon 1901), Karola Chincholle’a (Salon 1899), zmarłego literata i redaktora »Figara«, admirała Pueche’a (1903), wiceprezesa Senatu, byłego ministra marynarki p. Barbey, prezesa sądu p. Sere de Riviere, zwanego »le bon juge de Paris«, powieściopisarza, krytyka i historyka p. Willy (Gauthier Villars) (1904), hr. de Chaboil (1893), panny de Miramon (1894), hrabiny de Montlaur (1903), hrabiny Konstantowej Potockiej (1902), hrabiny Adamowej Zamoyskiej (1902), p. Gąsiorowskiego (1901), księżnej de Bourgogne (1903), markiza de Chenon (1902), markizy de Mores (1896). Członek Towarzystwa narodowego sztuk pięknych w Paryżu. Oficer orderu Lwa z Zaebringen, kawaler orderu Chrystusa, otrzymał medale na wystawach w Paryżu, Chicago i Lwowie. Wystawia u nas od 1886 r. Bibliografia: »Świat« 1893, str. 351. OS. 

MICHAŁOWSKI PIOTR, ur. w Krakowie 2 lipca 1860 r. Początkowe nauki pobierał w Krakowie, w 14 tym roku życia zdał maturę, w 20-tym ukończył studya na Uniwersytecie Jagiellońskim, poczem na dalsze studya wyjechał do Gettyngi, poświęcając się głównie filologii klasycznej i romańskiej, a także matematyce i naukom przyrodniczym. Po czterech latach powrócił do kraju i został w Warszawie kierownikiem (1825—1830), oddziału górniczego w Komisyi skarbu, przy boku ministra ks. Lubeckiego. Po upadku powstania listopadowego, w którem brał udział jako organizator, udał się do Paryża, i tam dopiero zaczął zawodowo kształcić się jako artysta, chociaż już jako kilkonastoletni chłopak okazywał niepospolite zdolności do rysunku. Pracował pod kierunkiem Charleta (1792—1845), ucznia i przyjaciela zmarłego malarza Gericault, studyując głównie konie i malując akwarellą. Podobno wywarł wielki wpływ na Rosę Bonheur. W r. 1835 powrócił, po krótkim pobycie w Londynie, do Krakowa, wziął się do malarstwa olejnego i zaczął tworzyć wielkie kompozycye historyczne. 

W r. 1848 stanął na czele Rady administracyjnej W. Ks. Krakowskiego i piastował tę godność przez lat trzy, z wielkim dla kraju pożytkiem, a chlubą dla siebie. W tym czasie założył własnym kosztem znany filantropijny »Zakład Józefitów«, instytut wychowawczy dla ludu. Zmarł w Krakowie dnia 9 czerwca 1855 r. Obraz jego po śmierci wystawiono u nas 1856 r. W Muzeum narodowem są jego: »Studyum«, zakupione w 1884 r., »Studyum dziada«, zakupione w r. 1897, »Dziad wiejski«, zakupione 1884 r. Ważniejsze prace jego: portrety cesarza Mikołaja I, W. ks. Konstantego na koniu, cesarza Franciszka Józefa I, własny, siostrzenicy, hr. Ostrowskiej, ks. Leona Sapiehy, Pawła Popiela, sceny rodzajowe i wojskowe: »Mohort«, »Oddział konnych Krakusów«, »Bitwa pod Somosierrą«, »Ułan polski«, »Napoleon I z grenadyerem«, »Scena ludowa«, »Głowa chłopa«, »Żyd na krowie«, »Młody żołnierz francuski«, »Perszeron«, »Popiersie pięciu żydów«, »Huzarowie austryaccy«, »Siedząca dama« i mnóstwo rysunków. W galeryi Tow. przyj. nauk w Poznaniu jest jego akwarella: »Pocztylion francuski na koniu«. W muzeum im. Lubomirskich we Lwowie jest jego akwarella: »Mohort na koniu«. W galeryi Raczyńskich nowego muzeum w Poznaniu jest jego akwarella: »Kuźnia«. »Sztuka polska« w 1904 r. reprodukowała jego prace: »Jeździec« i »Perszerony«. Bibliografia: Paweł Popiel: Pisma, t. II. Kraków 1893. E. Rastawiecki: Słownik malarzów polskich. Ks. Łętowski: Rys życia P. Michałowskiego. »Biblioteka warszawska« 1858. II. F. M. S. w »Tygodniku illustrowanym« z r. 1867. A. Jełowicki: Mowa pogrzebowa na cześć P. Michałowskiego. Paryż 1856. Dr. Jerzy Mycielski 1. cit. str. 336. »Tygodnik illustrowany« z r. 1867, tom XV, str. 277. Dr. J. B. Antoniewicz 1. cit. str. 150. M. N. Feliks Jasieński: »Sztuka polska«, Lwów 1904, str. 47, 37. 

MIELECHOWSKI, rzeźbiarz, wystawia 1875 r. marmurowy medalion Simmlera.

MIELŻYŃSKI SEWERYN HR., ur. w Poznaniu 1804 r., um. w Miłosławiu 7 grudnia 1872 r. Peizażysta i portrecista, kształcił się w Berlinie, Florencyi i u Lugardona w Genewie. W róciwszy do kraju, osiadł w swym m ajątku i oddał się malarstwu. W 1831 roku poszedł na emigracyę. Był pierwszym nauczycielem Leona Kaplińskiego. Odziedziczywszy później znaczny majątek, zajmował się sztuką już tylko teoretycznie, w spierając artystów i gromadząc znakomite zbiory dzieł sztuki, zapisane przez niego Towarzystwu przyjaciół nauk w Poznaniu, którego był honorowym prezesem. W ystawia 1854 r. Ważniejsze prace: krajobraz z mostem »Pont du Gard«, portret Wilksyckiego, »Trzy Marye na Golgocie«. W galeryi Towarzystwa przyjaciół nauk w Poznaniu jest szereg prac jego: »Krajobraz«, »Chrystus zmartwychwstały«, »Głowa Matki Boskiej Bolesnej«, nie wykończona, »Ks. Medici«, kopia z Rafaela, »Pont du Gard«, krajobraz malowany w 1856 roku, »Krajobraz« z figurami, kopia z mistrza flamadzkiego, »Portret kobiecy« wedle Ingres’a w 1836 r. malowany, »Judyta«, wedle Domenica Zampieri z tegoż roku, portret Wilksyckiego, ojca jego żony, »Pasterze«, kopia z Poussina. Obrazy te pochodzą ze zbiorów artysty. Oprócz tego znajdują się tamże jego rysunki: »Komunia św. Hieronima« wedle oryginału Domenichina, ofiarowanego Mickiewiczowi przez miasto Medyolan za jego pobytu tamże, »Apostołowie zgromadzeni przed rozejściem się dla nauczania narodów« wedle Perugina, »Głowa męska«, »Judyta«, »Mężczyzna w płaszczu« wedle Ingres’a, portrecik rysunkowy Wilksyckiego. Bibliografia: Dr. J. B. Antoniewicz 1. cit. str. 176. H. Feldmanowski w »Tygodniku illustrowanym« z r. 1873, str. 70, t. XII.

MIEN JULIUSZ, um. 18 czerwca 1890 r. Syn znanego w Krakowie literata i artysty tegoż samego imienia, tłumacza utworów Mickiewicza i Słowackiego na język francuski, właściciela zakładu fotograficznego, wystawia pastel 1890 r. Kształcił się w krakowskiej Szkole sztuk pięknych, a następnie w Monachium. Bibliografia: »Świat« z r. 1890, str. 328. 

MIEN KLEMENTYNA, wystawia od 1895 r., siostra poprzedniego. 

MIKOŁAJSKI, wystawia 1891—2 r. 

MIKUCKA, wystawia portret 1891 r. 

MILEWSKA JADWIGA, rzeźbiarka, wystawia od 1888 do 1893 roku. Kształciła się w Paryżu. List pochwalny na wystawie w Madrycie 1892 r. Bibliografia: »Świat« z r. 1892, str. 100. 

MILEWSKI PRYMUS, ur. 1822 r., um. w Warszawie 1890 r. Wystawia 1854 r. Jeden z najstarszych malarzy naszej epoki. Bibliografia: »Świat« z r. 1890, str. 386.

MILLER KAROL, ur. 26 grudnia 1839 r. w Częstochowie, z matki Gryczmańskiej. Po otrzymaniu wykształcenia gimnazyalnego ukończył Szkołę sztuk pięknych w Warszawie, następnie Akademię w Petersburgu; jako stypendysta zaś wyjechał na trzechletni pobyt do Rzymu. W szkole sztuk pięknych w Warszawie uczył się pod kierunkiem prof. Kaniewskiego, Hadziewicza i Zaleskiego, w Akademii w Petersburgu pod kierunkiem prof. Nefa i Markowa. Wystawia u nas od 1867 do 1901 r. Najważniejsze prace, oraz otrzymane odznaczenia: na konkurs ukończenia szkoły sztuk pięknych w Warszawie wymalował w 1858 r. obraz »Śmierć św. Sebastyana«, nabyty do zbiorów muzeum w Warszawie, jedno jego studyum z natury zostało zakupione do zbiorów Akademii petersburskiej, a za obraz na konkurs o złoty medal 1862 r. »Leszek Biały odrzucający koronę« otrzymał stypendyum na wyjazd za granicę. Z dalszych prac wyróżniono: »Gliński w więzieniu«, »Stanisław August w Łazienkach«, wysłany przez Akademię w Petersburgu na wystawę do Wiednia w 1873 r. »Jan Kochanowski w Czarnolesiu«, wystawiony w Petersburgu, a darowany przez artystę do Muzeum narodowego w Krakowie. »Królowa Bona opuszczająca kraj ze skarbami«, »Stopeczka królowej Jadwigi«, »Wnętrze pomnika Hozyusza w Rzymie«. Z portretów: Feliksa Sobańskiego, Ludwikowej Górskiej, Karola hr. Krasińskiego, hr. Ożarowskiej i wiele innych. W Petersburgu otrzymał dwa małe medale srebrne i jeden wielki. Za obraz »Stanisław August w Łazienkach« przyznano mu rangę XII klasy. Po ukończeniu studyów 3 letnich w Rzymie powrócił na stały pobyt do Warszawy. Największa przyjaźń łączyła go z rzeźbiarzem Wiktorem Brodzkim, oraz z Andrzejem Pruszyńskim i Henrykiem Siemiradzkim.

Z tym ostatnim udał się do Krakowa, jadąc na wystawę do Wiednia 1873 r. Po raz pierwszy odwiedził wówczas Siemiradzki naszą prastarą stolicę i zachwycony jej pamiątkami, uprzejmem przyjęciem przez prez. Zyblikiewicza, Asnyka i innych, chętnie do Krakowa przyjeżdżał. Ks. Czartoryski zaproponował Siemiradzkiemu wykonanie obrazu historycznego dla m. Lwowa z dziejów Polski. Siemiradzki obrał temat: »Jadwiga rozdająca szaty ludowi na Litwie, który przyjmuje wiarę katolicką«, szczegóły i formalne zamówienie miał otrzymać Siemiradzki w Wiedniu, lecz Czartoryski wkrótce zachorował i wyjechał do Egiptu; w ten sposób z wielką dla sztuki polskiej stratą projekt ten nie wszedł w wykonanie. W zbiorach warszawskiego Tow. Zachęty sztuk piękn. są Millera dwie prace olejne: »Portret Schouppego«, »Portret własny« i dwie akwarelle: »Włoch« i »Włoszka«. W Muzeum narodowem jest jego: »Jan Kochanowski w Czarnolesiu«, nie wystawiony. OS. Bibliografia: K. 87. »Tygodnik illustrowany« z r. 1875, t. 2, XX, str. 51.

MIŁKOWSKA, rzeźbiarka, wystawia 1895 r., a jako malarka w 1889 r. Mieszka przeważnie w Paryżu. 

MINASOWICZ JAN KLEMENS, ur. w Warszawie 1797 r., um. tamże 3 grudnia 1834 r. Brat poety Józefa Dyonizego, portrecista i literat. Uczeń wydziału sztuk pięknych warszawskiego uniwersytetu, kształcił się dalej w Paryżu i Rzymie, skąd powróciwszy, stale osiadł w Warszawie i był przez pewien czas nauczycielem rysunku w szkole obwodowej w Milanowie. Malował przeważnie portrety, jak: cesarza Mikołaja I, własny, ojca, matki, brata Józefa Dyonizego, znanego poety, O. Bystrzyckiego, prowincyała Pijarów, Kajetana Kamieńskiego. Oprócz tego obrazy religijne i wnętrza kościołów św. Jana w Warszawie, św. Klemensa i św. Agnieszki w Rzymie. Wystawiony u nas był jego »Korytarz u Cystersów« w 1888 r. Bibliografia: Dr. J. B. Antoniewicz 1. cit. str. 142. Rastawiecki 1. cit. W. 98. 

MINHEYMER JAN, ur. koło 181 o r., um. tamże około 1860 r., medalier, rzeźbiarz, rytownik Banku Polskiego w Warszawie, wystawia medal 1854 r. Był przed Mejnertem medalierem dawnej mennicy warszawskiej. Bibliografia: Dr. J. B. Antoniewicz 1. cit. str. 190.

MIODUSZEWSKI JAN OSTOJA, ur. na Podolu 1831 r. Uczeń prof. Neffa w Petersburgu. Dyplom honorowy na powszechnej wystawie w Londynie, medal i dyplom na powszechnej wystawie w Paryżu. Wystawia u nas od 1865 do 1871 r. między innemi: »Ukraińska scena na Dnieprze podczas wichru 1862 r.« i »Widok części Paryża w La Cite«. Bibliografia: K. 87. 

MIRECKI KAZIMIERZ, ur. w Genui 16 maja 1836 r. Uczeń Stattlera w Krakowie. Przedtem kształcił się krótko w Wenecyi. Wreszcie uczył się w Brukselli pod kierunkiem prof. Portaelsa. Pracował długo we Włoszech. Wystawia u nas od 1854 do 1902 r. W Muzeum narodowem jest jego »Św. Kazimierz, rozdający jałmużnę«, nie wystawiony. Ważniejsze inne prace: »Młoda dama z końca XVI w.«, »Bekwarek lutnista«, malowany 1867 r., własność Jerzego hr. Mycielskiego. W zbiorach warszawskiego Tow. Z. S. P. są jego: »Studyum«, »Włoszka«, »Portret Brochockiego«, »Portret własny«, »Na tarasie«. Bibliografia: Dr. Jerzy Mycielski 1. cit. str. 461. Dr. J. B. Antoniewicz 1. cit. str. 275. K. 87. M. N.

MŁODNICKI KAROL, ur. w Galicyi 1836 r. Malarz rodzajowy i rysownik, kształcił się najpierw we Lwowie pod Janem Maszkowskim, następnie 1857—1861 r. w Monachium pod Pilotym i Schwindem, wspólnie z Matejką, Grottgerem, Filippim, Marc. Maszkowskim i Gryglewskim. Następnie pracuje pod Kaulbachem. W latach 1861—1863 r. pracuje w Paryżu jako uczeń Cogneta, poczem osiada we Lwowie i tam od 1871 r. jest profesorem rysunków rozmaitych wyższych zakładów naukowych. Ożenił się z narzeczoną Grottgera, panną Monne. Wiceprezes długoletni lwowskiego Towarzystwa przyjaciół sztuk pięknych. Najlepszymi jego utworami są studya typów ludowych: »Wieśniacy z okolic Dynowa« (1874), »Stary żyd w futrzanej czapce« (1878). U nas wystawia od 1858 do 1866 r. »Chrześcijanie w Syryi podczas prześladowania«, »Ostatnie chwile Maryny Mniszchówny, carowej moskiewskiej w 1641 r.« i t. d. W zbiorach warszawskiego Tow. Zachęty sztuk pięknych jest jego studyum rysunkowe (L. 99). Bibliografia: Dr. Jerzy Mycielski 1. cit. str. 640. Dr. J. B. Antoniewicz 1. cit. str. 276. »Tygodnik illustrowany« z r. 1900, str. 205.

MŁODNICKA MARYLA (WOLSKA). Wystawia 1893—1894 r. Córka poprzedniego, artystka malarka oraz autorka utworów poetycznych, które ogłaszała pod pseudonimem »Zawrat«. W 1892 r. wyjechała z Krakowa do Paryża dla dalszych studyów w malarstwie. Bibliografia: »Tygodnik illustrowany« z r. 1900, str. 205. »Świat« 1892, str. 267. 

MNISZECH ANDRZEJ HR., ur, 21 listopada 1820 r. Żyje za granicą, znany portrecista i właściciel sławnego zbioru obrazów holenderskiej i francuskiej szkoły. Mieszka w Paryżu, rue Boissiere 54. Lwów 1894 r. medal bronzowy. W Muzeum narodowem jest jego portret Wład. Chadźkiewicza, dar artysty, oraz portret Wł. Zdzitowieckiego, nie wystawiony. W galeryi Tow. przyjaciół nauk w Poznaniu jest jego portret braciszka Daniela Zubczewskiego w Wiśniowcu, malowany 1840 r. Bibliografia: M. N. K. 87. »Świat« z r. 1894, str. 483. 

MODENSTEIN DAWID, wystawia 1883—86 r. 

MODZELEWSKA OLGA, debiutuje 1893 r. 

MORACZYŃSKI JAN. U nas wystawia w 1855 i 1856 r. Przypuszczalny portret Tyrowicza, malarza, znajdujący się w Muzeum narodowem, oznaczony jest z lewej strony u dołu: »Pinxit Moraczyński 1836«. Inne prace ważniejsze tego artysty: portret Jundziłła, portret p. Balzeau. Bibliografia: M. N. 

MORAWSKI SZCZĘSNY, ur. w Rzeszowie 1818 r., malarz i znakomity publicysta, autor »Sądeczczyzny« i t. d. Pobierał pierwsze nauki we Lwowie pod Janem Maszkowskim, potem przez trzy lata w Akademii wiedeńskiej. Przebywał czas dłuższy w Środopolu u księdza Dębickiego, a następnie u znanych znawców sztuki: Aleksandra Batowskiego i Gwalberta Pawlikowskiego. Od 1847 r. był kustoszem biblioteki im. Ossolińskich we Lwowie. Zamieszkał po kilku latach w Kamionce pod Nowym Sączem, mieszkał następnie (1894) w Starym Sączu. Ważniejsze utwory: »Zebrzydowskiego przeproszenie«, »Morsztyn ciągnący za sobą tatara na sznurze«, »Konasiewicz ścinający głowy turkom«, portrety Teofila Wiszniewskiego i Józefa Kapuścińskiego. Bibliografia: Dr. Jerzy Mycielski 1. cit. str. 634. Dr. J. B. Antoniewicz 1. cit. str. 206. Podczaszyński P.: Pamiętnik sztuk pięknych, str. 172. (r. 1831). 

MORDASEWICZ, znany portrecista warszawski. Wykonał oprócz mnóstwa współczesnych, portrety Adama Mickiewicza i jego żony wedle współczesnych daguerotypów. Bibliografia: »Tygodnik illustrowany« z r. 1898, str. 1027. 

MOSZYŃSKI STANISŁAW HR., syn Jerzego hr. Moszyńskiego, autora licznych prac politycznych. Kształcił się w Krakowie. Poświęcił się stanowi duchownemu. Wystawiał akwarelle 1902 r.

MROCZKOWSKA PALMYRE, wystawia 1899 r.

MROCZKOWSKI ALEKSANDER, ur. 25 listopada 1850 r. w Krakowie. Rozpoczął studya w Krakowie pod kierunkiem prof. Łuszczkiewicza, Szynalewskiego i Dembowskiego w 1865 roku w szkole sztuk pięknych, podówczas przydzielonej do techniki krakowskiej, w której dyrektorem był Brzeziński. W czasie tym kolegował z artystami, którzy już malowali, lub na rzeźbiarzy się kształcili: Pilecki, Picard, Kozakiewicz, Streit, Gędłek, Bogacki, Lipiński Hipolit. W nauce rzeźby profesorem był podówczas Kossowski; uczniami jego byli: Kurzawa, Krywult Aleksander, Westwalewicz. Rówieśnikami jego zaś byli: Celiński Sławomił, Grabowski Wojciech, Jarzymowski, Fałat Julian, Ajdukiewicz Tadeusz, Tondos, Pociecha Michał, Koniuszko Wacław, Malczewski Jacek, Madeyski, Błachowski, Łoś i Kossak Wojciech. W 1873 r. wyjechał do Monachium i pracował tam pod kierunkiem prof. Aleks. Wagnera i Ottona Seitza. Kolegował w owym czasie z Łosiem Włodzimierzem, Ajdukiewiczem T ad., Wojciechem Kossakiem, Alfredem Wierusz Kowalskim, Piechowskim W., Wyczółkowskim, Dowgirdem, Szwojnickim, Piątkowskim. Powrócił do Krakowa w r. 1877 i zapisał się do szkoły kompozycyjnej Jana Matejki, pozostając w niej przez 3 lata. 

W roku 1889 podróżował po Szwajcaryi, Włoszech, Francyi i Niemczech. Najważniejsze prace wystawione, oraz otrzymane odznaczenia: »Rozrywka włościan na wsi«, wystawiony był w Monachium w »Kunstvereinie«, następnie w Krakowie, sprzedany we Lwowie w 1876 r. Następnie w szkole Matejki: »Przed loteryą« i »Kulig z końca XVIII-go wieku«. Po wystąpieniu z niej, powtórnie do Monachium pojechał, poświęciwszy się przeważnie studyom peizażowym i prywatnie w pracowni malował z Łosiem, Sidorowiczem i Zmurką. Poznał się z peizażystą Kubińskim i przejął od niego klasyczny kierunek, który później porzucił. Obrazy, za drugim powrotem malowane w Monachium: »Park w Nymphenburgu«, portrety ks. Ludwika bawarskiego i żony jego, Maryi della Paz, na tle ogrodu. Później do Krakowa wrócił i malował: »Alea grabowa«, »Kometa«, »W ogrodzie«, »Morskie Oko«, »Zawrat«, sprzedany w San Francisco, nagrodzony medalem bronzowym, »Czarny staw pod Rysami«, »Czarny staw pod Kościelcem«, »Zielony staw Gąsienicowy«, »Dolina białej wody«, »Widok z Miedzianego«, »Zmarzły staw pod Zawratem«. Ostatnią pracą jego był cykl 10 illustracyi do »Demona«, poematu Lermontowa. Miejsce obecnego stałego pobytu: Dębniki przy Krakowie 40. W Muzeum narodowem jest jego »Morskie oko«, zakupione w 1892 r., oraz »Wnętrze kościoła Bożego Ciała na Kazimierzu«, depozyt. W zbiorach Chojnowskiego w Warszawie jest jego »W wiejskiem obejściu«. Wystawia n nas od 1875 r. OS. Bibliografia: M. N. K. 87. 

MUKLANOWICZ BRONISŁAW, um. w Warszawie 31 maja 1904 r., architekt warszawski, twórca gmachu Towarzystwa lekarskiego, kilku romańskich kościołów na prowincyi i licznych kamienic w Warszawie i Krakowie. Studya odbył w b. Szkole sztuk pięknych w Warszawie. Wystawia 1868 r. Bibliografia: »Tygodnik illustrowany« z r. 1904, str. 498.

MURZYNOWSKI ANTONI, malarz portretów, obrazów kościelnych i kwiatów. Rodzajowych malował mało, ale za to wybitne: »Sprzedający figurki gipsowe«. »Kobiety strwożone w czasie burzy pod drzewem«, »Kobieta uciekająca przed pożarem« (artysta na żądanie trzykrotnie malował ten przedmiot). Bukiety kwiatów opracowywał ze szczególnem upodobaniem. Uczył się u Aleksandra Kokulara, innego kierownika nie miał, resztę nauki sam uzupełnił. Za granicę nie wyjeżdżał nigdy. W r. 1871 otrzymuje list pochwalny za »Portret damy« i »Wnętrze pokoju«. W r. 1895 miał miejsce jubileusz pięćdziesięcioletniej działalności kilku artystów, a w tej liczbie i Murzynowskiego. Wystawia u nas w 1867 r. Ożenił się w 18 roku życia, dzieci nie miał. Oboje z żoną odznaczali się nie tylko stale wesołym humorem, ale osobliwszą ufnością w Opatrzność Boską. Żyjąc z zarobku, w starości zapadł na nogi, że ledwie po pokoju mógł chodzić, wtedy otrzymał od pewnego pana zamówienie robienia kopii galeryi portretów rodzinnych, w dawnych bogatych szatach, liczny personal, miał więc stałe utrzymanie. 

Gdy przy term zajęciu zmarł r. 1896, licząc lat 78, 80-letnia wdowa bynajmniej o swoją osobę nie zakłopotała się, nie utyskiwała, źe została na bruku, bez środków do życia. Zapytana co z sobą uczyni? odpowiedziała, że po pogrzebie męża o tem pomyśli i jak Bóg pokieruje tak będzie. I nie zawiodła się, po pogrzebie bowiem ów pan, przez szacunek jaki miał dla jej męża, zaproponował jej wyjazd do swoich dóbr, gdzie oddał jej domek o kilku izbach, służącą i życie ze swojej kuchni. Jako więc Murzynowscy całe życie ufali owej Opatrzności, tak też i zawiedzeni nie zostali. (Nadesłał p. A. Głębocki). W zbiorach warszawskiego Tow. Z. S. P. są jego: »Portret sześciu malarzy«, »Portret własny«, »Najświętsza Panna«, »Portret czterech malarzy« i rysunek: »Cesarz Aleksander I. w Warszawie«. Bibliografia: W. 98. H. Piątkowski w »Tygodniku illustrowanym« z 1895 r., str. 84. Tamże, 1896 r., str. 580.

MUTERMILCHOWA MELANIA, ur. 1876 r. w Warszawie. Studya odbyte w Warszawie u p. Miłosza Kotarbińskiego, w Paryżu w akademii Colarossi pod kierunkiem E. Tournes’a, R. Collin’a, R. Prinet’a. Tytuł associée w salonie Societé Nationale des Beaux-Arts (ancien Champs-de-Mars) 1903 r. w Paryżu. Wystawia u nas od 1902 r. Miejsce obecnego stałego pobytu: Paryż, 65, Bd Arago. OS.

MYCIELSKI LUDWIK HR., ur. w Smogorzewie, w. ks. Poznańskie, uczeń akademii monachijskiej (?), głuchoniemy. Wystawia 1892 r. krajobrazy.