EGIPT

Historyczny rozwój sztuki egipskiej dzielimy na cztery epoki. Najstarsza z nich, epoka dawnego państwa (3500-2500) zostawiła grobowce dygnitarzy - mastaby - i faraonów - piramidy. W następnych natomiast epokach, t. j. w epoce średniego (2500-1800) i nowego państwa (1800-1090) oraz podczas rządów obcych ( 1090-352), prócz budowli grobowych wznoszono liczne świątynie. 

Architektura, rzeźba, malarshvo i rzemiosła artystyczne Egiptu, podobnie jak inne przejawy jego życia kulturalnego, zależały przedewszystkiem od religji, posiadającej zawsze nieograniczone wpływy.  

Świątynie egipskie, przeznaczone wyłącznie na siedziby bóstw, są pierwszemi budowlami ciosanymi o całkiem rozwiniętem belkowaniu i kolumnach. Lecz nietylko te „nowe" konstrukcje charakteryzuj, architekturę państwa Faraonów, znamionują ją też: ogrom rozmiarów, prostota proporcji i trwałość budulca.  

Ściany zewnętrzne i wewnętrzne świątyń pokrywały wielobarwne hieroglify oraz płaskorzeźbione sceny z życia bóstw lub faraonów.

Obok malarstwa i rzeźby, stanowiących przeważnie dekorację architektoniczną, duże znaczenie posiadała ornamentyka o motywach geometrycznych, jak: - linje faliste, spirale niekiedy splecione, rozety; roślinnych: lotus, papyrus, palmy i zwierzęcych: ,,święte" kobry, sępy, skarabeusze.   

Technikę sztuk plastycznych doprowadzili Egipcjanie wprost do wirtuozowstwa. Uwagę ową należy zastosować również do wszystkich zachowanych działów ich rzemiosł artystycznych.

Na uwzględnienie zasługuje przede wszystkim złotnictwo, które było bardzo rozpowszechnione, gdyż napierśnikami, naszyjnikami, pierścieniami i branzoletami strojono nawet - mumje. Wyroby złotnicze pokrywały barwne maleje, zaś naczynia kute oraz odlewano z miedzi i bronzu zdobiło tauszowanic, t. j. wykładanie srebrem lub złotem. 

Stolarstwo Egiptu znało rozmaite „hiczenia" drewna, (wiązania na zakładkę, czopowanie i nakładki), jego fornirowanie - wraz z politurowaniem - a nawet i gięcie. Powierzchnie sprzętów pokrywano malowaniem, snycerką, wykładzinami drawn kolorowych (intarsje) albo wykładzinami: kością słoniową, metalami itp. (inkrustacje). Wśród sprzętów największą rozmaitością odmian odznaczają się krzesła, z których pewna część oddziałała na Grecję i na styl cesarstwa (zob. wiek XIX. Empire). 

Ceramiką egipska, używająca ,,koła" garncarskiego już w czasach dawnego państwa, stworzyła liczne typy naczyń; wzorowali się na nich w znacznej mierze ceramiści greccy.

Szkło, wynalezione przez Egipcjan około r. 1800 przed n. Chr., służyło zarówno do celów religijnych jak i toaletowych, a mianowicie; jako t. zw. pasty imitowało szlachetne kamienic; robiono więc z niego amulety, posążki drobne bóstw, kulki do naszyjników i t. d.

Delikatne a bardzo wzorzyste tkaniny Egiptu były cenione zarówno w całym starożytnym Wschodzie, jak i w Grecji oraz cesarstwie rzymskiem. 

Twórczość plastyczna państwa Faraonów wpływała silnie na sztukę krajów sąsiednich, t. j. Asyrji, Fenicji, Krety, Myken i Persji, zaś od „wyprawy egipskiej" Napoleona (r. 1798) działa ona, widocznie chociaż słabo, w stylu empirowym, w okresie powtarzania stylów, a wreszcie i w dobie dzisiejszej, dzięki głośniejszym wykopaliskom, jak np. grobowiec Faraona Tut-ench-Amun'a (panuje około r. 1350 przećl nar. Chr.). Wśród „odkrytych" tam dzieł sztuki odznaczają się zwłaszcza sprzęty, obite srebrnymi i złotymi blachami, wysadzane szlachetnemi kamieniami oraz przyozdobione barwną masą szklaną.