WITRAŻ WOJCIECHA JASTRZĘBOWSKIEGO WYKONANY W ZAKŁADACH „S. G. ŻELEŃSKI” W KRAKOWIE

Jastrzębowski, to wyjątkowy dzisiaj typ artysty. Stojąc zawsze na realnym gruncie rękodzieła, umie on na jego założeniach budować zdrową i wielką sztukę. Ma on w sobie coś ze średniowiecznego mistrza cechowego, chociaż równocześnie należy bezsprzecznie do najwybitniejszych artystów współczesnych i jest jednym z tych nielicznych budowniczych, którzy pod gmach sztuki jutrzejszej silny fundament zakładają. Nie pociąga go drobiazgowość w rzeczach, które wymagają silnej całości konstrukcyjnej. Tworzy zawsze z myślą o materjale, w którym dana kompozycja ma być wykonaną i dlatego każda linja i forma celowo przeprowadzona wiąże się w całość dekoracyjną, tak charakterystyczną dla twórczości Jastrzębowskiego. Cały kilkunastoletni dorobek artystyczny, dowodzi niezbicie, że sztuka polska w osobie Jastrzębowskiego zdobyła urodzonego artystę, technika i budowniczego. Obce mu są literacko-malarskie problemy. Materjał, narzędzia, to są założenia jego pomysłów, które wysnuwa walorami prowadzącemi bezpośrednio do celowości, mającją zawsze na względzie. W kompozycjach raz ustalonych nic dodać ani ująć nie potrafi wykonawca jego projektu, gdyż nierozerwalną całość Jastrzębowski opiera na technicznej i praktycznej znajomości rękodzieła i zastosowaniu ornamentu, wypływającego z technologicznej własności materjału, a nie z malarskich lub innych pobudek czysto wrażeniowych. Głębokie wyczucie rzemiosła, samodzielny talent i niestrudzona praca, umożliwiły Jastrzębowskiemu osiągnięcie tej wyżyny, na której każda rzecz użytkowa przemienia się w dzieło sztuki. Jastrzębowski jest twórcą formy w najlepszem tego słowa znaczeniu. Witraż, składający się ze znanych mu dobrze elementów i technicznego ich powiązania, doprowadza do wykwintnej prostoty o zdecydowanym i silnym zestroju dekoracyjnym. Postaci figuralne i ornament sprowadza do właściwości materjału, unikając przy tem podmalowywań i obcych form dla witrażu. Umie doskonale odróżniać witraż od obrazu olejnego, gdzie swoboda pendzla niema granic, i dlatego w znaczeniu dekoracyjnem oszklone okno Jastrzębowskiego jest wyrazem sztuki wybitnie nowoczesnej. 

Zapewne cały projekt przystosowany został do otoczenia, a umieszczony na właściwem miejscu, dałby dopiero pojęcie o zmyśle architektonicznym, jaki bezsprzecznie tkwi w kompozycji witrażowej. Na wystawie paryskiej świat ujrzy witraże dwóch artystów polskich, Jastrzębowskiego i Mehoffera, któremu dawno już zawdzięcza sławę polski przemysł witrażowy. Jastrzębowski, idąc w ślady swego mistrza, zachował całą pełnię swej indywidualności, dobra bowiem szkoła rozwijała samodzielność ucznia i talent na pożytek sztuki i przemysłu artystycznego. Oba witraże zostały wykonane w znanych krakowskich zakładach witrażowych „S. G. Żeleński" w Krakowie, gdzie dołożono wszelkich starań i użyto całej bogatej wiedzy technicznej dla tych wspaniałych projektów, które w wykonaniu przynoszą zaszczyt tak zasłużonej firmie. Kazimierz Witkiewicz.