PAŃSTWOWA SZKOŁA KORONKARSTWA W ZAKOPANEM

Założona w roku 1882 szkoła koronkarstwa w Zakopanem, /miała powstać dzięki inicjatywie Heleny Modrzejewskiej, znakomitej artystki dramatycznej, która w czasie swej bytności w Zakopanem złożyła na ten cel 1,200 złr. Wiadomość tę podaje Leopold Méyet w artykule: „Kilka słów o szkołach zawodowych w Zakopanem". (Wisła V. str. 248 r. 1891). Z tej samej pracy o szkołach w Zakopanem, dowiadujemy się jak dalece uczelnia ta cieszyła się powodzeniem na wystawach robót kobiecych i wiele otrzymała z tego powodu odznaczeń. W roku 1886 na wystawie w Wiedniu otrzymuje szkoła za koronki list pochwalny. Na wystawie w Czerniowcach nagrodę I. klasy, dyplom honorowy, na wystawie w Krakowie w r. 1887 medal srebrny. W roku 1888 szkoła bierze udział na wystawie robót kobiecych w Glasgowie, a w roku 1889 w wystawie jubileuszowej austrjackiego Muzeum Sztuk i Przemysłu w Wiedniu. Dla charakterystyki ówczesnych pojęć o sztuce stosowanej przytaczamy wyjątki omawiające wyrób koronek, opartych na motywach czysto miejscowych: „Są to pierwsze w tym rodzaju próby i do tego wcale udatne, więc tembardziej zasługujące na uwagę. Do tego celu posłużyły szarotki i giencjany, obficie rosnące w Zakopanem i w okolicy, a nadto wzory rzeźby, zdobiącej tak zwane łyżniki, czyli półeczki do zawieszania łyżek, znajdujące się w chatach góralskich". 

Przy określeniu kapy, opublikowanej w roku 1890 w czasopiśmie „Frauenzeitung", zaznaczono: „Spotykamy tam motywa, które odnajdziemy i na meblach, wykończonych w szkole sznycerskiej". Wszechstronne stosowanie elementów snycerskich w materjale zupełnie obcym dla tego rodzaju techniki, dziś jeszcze spotykamy w pracach kobiet. Największy zamęt w pojęciach o sztuce zdobniczej wywołał tak zwany styl zakopiański, źle pojęty, a jeszcze gorzej stosowany do dnia dzisiejszego. Obecnie szkoła nie kontynuje dawniejszych pojęć, to też i koronki tam wyrabiane wyprowadzone są z motywów odpowiadających technice koronkarskiej. Kierownikiem artystycznym szkoły jest prof. K. Kłosowski, dyr. pani Gallet. R. N.