Wyszukiwanie zaawansowane Wyszukiwanie zaawansowane

Medale z panowania Zygmunta I


Nr 1.

Racz. 2 wyd. 2 Nr. 8 a

S. G. Popiersie króla w szubie futrzanej, na szyi łańcuch szeroki, twarz z prawej strony, głowa w czepcu, napis w około: SIGISMUNDUS REX POLONIE 1532. 
S. O. Niema.  

Średnica 0,022 m. Waga w srebrze 5 grm. Srebrny lany w moim Zbiorze, oryginał znajduje się w Zbiorze królewskim w Dreźnie.  

W dziele Racz. przedstawiony z r. 1537, na moim zaś jest wyraźnie 1532, zresztą bardzo podobne.   

Nr 2.

S. G. Popiersie króla w szubie futrzanej,na którą zarzucony łańcuch, twarz z prawej strony, głowa w czepcu i wieńcu, w około napis : SIGISMUNDUS REX POLONIE 1532. 
S. O. Niema. 

Średnica 0,027 m. Waga w srebrze 7,9 grm. Srebrny lany w moim Zbiorze, oryginał srebrny znajduje się w Zbiorze Królewskim w Dreźnie. 

Nr 3.

Racz. Nr 9 bis

S. G. Popiersie z lewej strony w delii futrem podbitej, z łańcuchem na piersiach, na głowie płaska czapka z piórami, napis w około: D(ominus) SIGISMUNDUS II, REX POLONIE A°, REGNI NRI III, AETATIS, XIII, ANNO D,(omini) MDXXXII, (Pan Zygmunt II król polski roku panowania naszego 3, wieku 13, roku pańskiego 1532).
S. O. Lew z boku lewego widziany, napis wokoło: PARCERE SUBIECTIS ET DEBELLARE SUPERBOS (przebaczać pokonanym a pokonywać pysznych), w drugim otoku łukiem ponad lwem: JUSTUS SICUT LEO (sprawiedliwy jak lew). U dołu w 2 wierszach. JOHANNES MARIA PATAVINUS F,(ecil).

Średnica 0,068 m. Waga w srebrze 169,4 grm. Lany srebr. w m. Zb.

Medal niniejszy znany już numizmatykom z dzieła Racz. które uzupełniamy, ale właśnie dlatego wypadało go powtórzyć, gdyż rysunek a zatem i opis, zbyt były niedokładne. Według R. ma się znajdować w Bibliotece Sgo Marka w Wenecyi, jest także w Zbiorze Mennicy paryzkiej lany bronzowy, lecz nie między medalami bitemi stęplem, tylko między wzorami w osobnych Galeryach na piętrze przechowywanemi. Nieumiejętnie wykonany rysunek w dziele Racz. spowodował błąd Bolzentala, iż artystę Jana Maryę Padwańczyka (1) za miernego uważa. Ten medal bowiem należy do najpiękniejszych swego czasu, a Padwańczyk do znakomitszych rzeźbiarzy policzonym być winien; medal niniejszy był wykonany w Krakowie, gdzie w roku 1532 już bawił i gdzie na dobre się osiedlił, gdyż w roku 1571 jeszcze się tamże znajdował. Według badań Grabowskiego nazywał się Fabrucio, a był tylko rodem z Padwy. Jego dziełem ma być Cyborium alabastrowe w kościele P. Maryi w Krakowie, za które wziął zapłaty grzyw. 43 gr. 36. Są także ślady że był architektem, jeżeli podobieństwo nazwiska Grabowskiego w błąd nie wprowadziło.

Nr 4.

S. G. Popiersie Zygmunta I. z prawej strony w delii futrem wykładanej, na niej łańcuch z orderem Złotego Runa, na głowie czepiec i wieniec róż, wszystko naśladuje w zmniejszeniu Medalion tegoż króla Racz. Nr 4, napis w około: SiGISMUNDUS REX POLONIE
S. O. Pod koroną królewską pięć tarcz herbowych jak na Medalu Racz. Nr 3. bez napisów w około.

Nr 5.

S. G. Popiersie królowej Bony z lewej strony widziane zupełnie jak na Medalu Racz. Nr 12 i ten sam napis wokoło: BONA SFOR DE ARAG REG POL 
S. O. Herby tym samym stęplem wybite jak na Medalu poprzedzającym.

Nr 6.

S. G. Popiersie Zygmunta I
S. O. Popiersie królowej Bony, wzięte z dwóch poprzedzających Medali.

Średnica 0,017 m. Waga w srebrze 2,20 grm. Nr 4 w sreb. a Nr 6 w brązie bite są w m. Z. 

Medal Nr 4 znajduje się już w drugiem wydaniu Gab. Med. Racz. Nr 3 a, wszystkie trzy są naśladowaniem znanych już medali wykonanem przez rytownika Banku Polskiego Leykum’a (1) około roku 1835. 

Jan Chrzciciel Leykum urodził się 1810 r. w Sassin, Komitacie Neutra w Węgrzech. Kształcił się w swojej ojczyźnie naprzód w St. Poelten, później skończył gimnazjum w Melk; od r. 1825 uczęszczał przez lat trzy na wydział rytownictwa przy akademii wiedeńskiej, poczem uczył się rytowania stępli pracując w mennicy wiedeńskiej pod znanym rzeźbiarzem Franciszkiem Lang. Wezwany przez Bank polski przybył do Warszawy d. 2 Marca 1832 r., głównem jego zajęciem było rzeźbienie matryc do drukowania pieniędzy papierowych, stępie zaś do niektórych medalów polskich wykonał, bo były u niego zamawiane przez lubowników, sam bowiem jako cudzoziemiec i od niedawna w kraju naszym bawiący, ani się domyślał zapewne, że pracę jego wkrótce za współczesną Zygmuntowi I podawać będą. Umarł na typhus w szpitalu Ewangielickim d. 23 Czerwca 1839 r.

Podobnej wielkości dawnego bicia nigdy nie istniały.

Nr 7.

Racz. 2 wyd. Nr 13 a.

S. G. Popiersie królowej Bony, twarz z prawej strony widziana, a głowie bogaty czepiec jak na Medalu Racz. Nr. 11, szyja odkryta, na niej łańcuch z Medalionem, suknia obszyta perłami a pokryta ozdobami i drogiemi kamieniami. Na polu Medalu rok 15 - 46 przedzielony głową. Napis wokoło: BONA SFORCIA REGINA POLONIAE INCLITISSIMA ETA (sic) ANNO XLVI (Bona Sforcia Królowa Polska najsławniejsza roku życia 46).
S. O. Tarcza ukoronowana z herbem Sforcjów (wąż ukoronowany połykający dziecię) trzymana przez dwóch aniołów. Napis wokoło: ANNO VERO DOMINI SALVATORIS NOSTRI JESU CRISTI M D XLVI (Roku zaś Zbawiciela naszego Jezusa Chrystusa 1546) w Racz. mylnie rok 1545. 

Średnica 0,045m. Z odlewu gipsowego Zb. H. hr. Steckiego, pochodzącego podobno ze Zbioru Ces. w Wiedniu. 

Wiek na tym medalu jak słusznie zauważał Raczyński, mylnie podany, Bona miała bowiem podówczas lat 53. 



keyboard_arrow_up
Centrum pomocy open_in_new