Estetyka w reklamie

Kupiec, który chce towar swój sprzedać, nie może ograniczać się do jego zgromadzenia i biernego oczekiwania na kupujących. Musi wykazać on dużą ruchliwość, aby dać poznać swój towar jak najszerszym warstwom publiczności, wykazać jego zalety, aby w ten sposób ściągnąć kupujących do swego sklepu czy magazynu. Taka jest geneza reklamy, która stała się dzisiaj specjalnym fachem bez mała gałęzią wiedzy. Pracują w tej dziedzinie psychologowie, artyści i naukowi organizatorzy. 

W ten sposób z jednej strony urozmaicono bardzo skalę środków, jakimi posługuje się reklama, z drugiej jednak strony podniesiono wymagania publiczności, która staje się wybredniejsza i bardziej czujna na zasadzki reklamowe. Z wzajemnego wpływu na siebie ludzi organizujących reklamę i tych dla których ona jest przeznaczona t. j. publiczności wytworzyły się rozmaite typy reklamy, charakterystyczne dla środowisk w których powstały. W ten sposób odróżnić można reklamę amerykańską od niemieckiej, angielską od francuskiej. W Polsce nie możemy jeszcze mówić o wytworzeniu się jakiegokolwiek specjalnego typu reklamy. Stawiamy na tym polu pierwsze kroki. Ani kupcy nie odczuwają jeszcze tak silnie potrzeby reklamy, ani też nie mamy wielu wyspecjalizowanych artystów, czy organizatorów w tej dziedzinie. Tembardziej uważamy za wskazane zanotować odosobnione na razie fakty, dodatnie w tym kierunku i przedstawić usiłowania dostosowania się do wymagań nowoczesnej reklamy. Nie będziemy tu wchodzili w tajniki i arkana samej reklamy jako takiej, od tego istnieje już bowiem bogata literatura fachowa. Chcemy jedynie zilustrować pewne jej kierunki na żywym przykładzie. - Dużą ruchliwość i różnorodność w dziale propagandy i reklamy wykazuje Krakowska Gazownia Miejska. 

Samo urządzenie sklepu gazowni wskazuje na wzorowe prowadzenie przedsiębiorstwa zwracającego uwagę na zewnętrzną formę wszelkich swych poczynań handlowych. 

Dotychczasowy system bezplanowego ładowania towaru ujęto tu w ramy architektonicznego wnętrza, dostosowanego do charakteru przedsiębiorstwa. Jest to jeden z pierwszych przykładów umiejętnego godzenia estetyki z handlem. Wszystko tu jest należycie przemyślane. Strona dekoracyjna odpowiada celowości reklamowanego towaru, który w pewnych wypadkach przedstawiono w specjalnie urządzonych fragmentach wnętrz. Widzimy więc łazienkę z wszystkiemi przyborami, oświetloną stale w nocy, tak, że zawsze budzić musi zainteresowanie przechodniów. W tym wypadku cel reklamy doskonale osiągnięty. Całkowite urządzenie sklepu, ze wszystkiemi szczegółami przeprowadzał wybijający się dziś w tym dziale reklamy artysta, Mieczysław Wallis. 

W reklamie graficznej, a więc w afiszach i wszelkiego rodzaju drukach widać również poważne wysiłki artystyczne i reklamowe, w znaczeniu propagandowem. Głośne hasło “Gaz to czystość i oszczędność” stale obija się o uszy mieszkańców, prawdopodobnie ze skutkiem dla przedsiębiorstwa dodatnim, gdyż sposób głoszenia tych zalet podano w formie zmuszającej do zastanowienia się nad znaczeniem gazu i jego wartości. Gazownia krakowska nie pomija żadnej okazji reklamowania swego produktu i urządzeń gazowych. Jest to zasada słuszna i dawno przyjęta w przemyśle i handlu. Wyzyskuje każdą okoliczność nadająca się do propagandy gazu. Na jednym z balów powszechną zwracała uwagę maska, jako reklama żywa, skomponowana w formie płomienia ze świetlnym napisem reklamującym zalety gazu. Szereg przykładów z działu reklamy i urządzeń Krakowskiej Gazowni przedstawiają załączone ilustracje. 

P.G.