DZIAŁ DEKORACYJ TEATRALNYCH I TAPET NA DREZDEŃSKIEJ WYSTAWIE PAPIERNICZEJ

Wystawa papiernicza ma na celu pokazanie ogólno-życiowych wartości papieru, oraz propagandę stosowania tego materjału. Cel ten wyraża się już w architektoniczych formach pawilonów, które doskonale mówią o istocie wystawy. Różnorakość i ilość eksponatów w kilkunastu budynkach rozmieszczonych jest nadzwyczaj bogatą. Dział dekoracyj teatralnych i tapet, czyli obić ściennych, zaliczono na wystawie do sekcji „papier w życiu codziennem“. Elektryczne oświetlenie sceny, udoskonalona technika przeciwpożarowa, lekkość, łatwość obróbki i taniość surowca wprowadza papier, względnie masę papierniczą, na nowoczesną scenę. W rozwiązaniu kompozycyjnem znajduje materjał ten zupełnie specyficzny i oryginalny wyraz, nadający się doskonale do silnych, dramatycznych i nastrojowych efektów plastycznych i kolorystycznych. Wystawione w Dreźnie dekoracje, kostjumy, meble i akcesorja, wykonane z papieru, względnie masy papierniczej, są pod względem artystycznym, oraz technicznym, rzeczami zupełnie dojrzałemi i świadczą o celowości wprowadzenia papieru na scenę nowoczesną.

Rzeczą bardziej wchodzącą w zakres codziennego życia, aniżeli dekoracja sceniczna, jest tapeta, czyli obicie ścienne. Dział ten został więc na wystawie drezdeńskiej specjalnie podkreślony i bogato w eksponaty czasów przeszłych i teraźniejszych zaopatrzony. Dla zrozumienia form ornamentu t. zw. kubistycznego, czy też futurystycznego w nowoczesnej tapecie, tak często spotykanych, należy sobie uprzytomnić następujące: człowiek dzisiejszy, mieszkaniec wielkiego, dusznego miasta, stara się jak najwięcej przebywać i stykać się z przyrodą, w domu więc swoim szuka jak najsilniejszego kontrastu tego, z czem spotyka się w przyrodzie. Dlatego więc powstają tapety o formach zupełnie abstrakcyjnych, jak najdalej od naturalizmu odchodzących i tworzących przez to nastrój zupełnie odmienny, który możnaby nazwać nastrojem domowego ogniska. Opierając się na powyższem rozumowaniu, jasnem więc też będzie, dlaczego w tapetach ubiegłych wieków stosowano ornament o motywach naturalistycznych, często nawet pejzaży, czy też scen rodzajowych. Człowiek tych czasów spędzał większość swego życia w domu, zbliżanie się do przyrody robił sztuczne, jako dalszy ciąg zabawy salonowej (jako dowód niech służy wprowadzenie architektury w dawnych parkach i ogrodach przez przycinanie drzew, lub krzewów i zgwałcanie ich do form architektonicznych), względnie uważał zbliżanie się do natury jako rzecz wulgarną.  

Powyżej omawiane działy drezdeńskiej wystawy, zaaranżowano w ten sposób, że interesują i fabrykanta i laika. Dobrzeby było, żeby w przyszłej krajowej wystawie powszechnej działy te poważnie uwzględniono i żeby pokazano krajowi i zagranicy, co na tem polu w Polsce zrobiono. 

M. Ziółkowski.

Drezno, w sierpniu 1927 r.

Od Redakcji: Stanowisko autora co do kubizmu w tapecie jest dość oryginalne i z tych względów je podajemy. Uważamy jednak, że formy kubistyczne i t. p. wprowadza się do tapety dla tych samych względów, dla których się je wprowadza również we wszystkich innych dziedzinach, mianowicie dlatego, że taka a nie inna jest moda. Należałoby może powiedzieć, że obecnie wyczuwa się dążność do przestrzennego traktowania dekoracji ścian. W ciasnych mieszkaniach dzisiejszych człowiek chętnie łudzi się pozorem głębi (to samo zjawisko wystąpiło w ciasnych domach pompejańskich).