UWAGA WSTĘPNA

Krótki, bo niespełna dwa miesiące wynoszący czas, jakim rozporządzał Komitet urządzający Wystawę retrospektywną, nieżyjących malarzy polskich, a także względy techniczne i estetyczne przy samem rozmieszczaniu obrazów, nie pozwoliły mu ściśle trzymać się porządku chronologicznego. Tern mniej było to możliwe przy układaniu katalogu obrazów, który pojawił się w dniu otwarcia wystawy, jako nieodzowny środek orjentowania się widzów, wśród około 600 dzieł sztuki. A jednak całe znaczenie wystawy retrospektywnej byłoby chybione, gdyby nie dawała ona widocznego obrazu rozwoju naszej sztuki malarskiej. Zadaniem niniejszych „Wzmianek" jest właśnie choć w części tej potrzebie zadosyćuczynić. Nie mają one pretensyi do pracy ściśle naukowej, lub artystycznej; cel ich jest po prostu informacyjny. Objaśnią czytelnika o głównych rysach życia, talentu i działalności pojedynczych artystów, z wymienieniem dzieł znajdujących się na wystawie, a także dopomogą sobie mu do zdobycia wyobrażenia o stopniowym rozwoju i rozkwicie sztuki polskiej. 

Zebranie tych szczegółów przedstawiło sporo trudności. 

Wprawdzie przeważnie za źródło służyły prace tak znakomite jak „Sto lat dziejów malarstwa w Polsce 1760 – 1860“ prof. Jerzego hr. Mycielskiego, „Słownik malarzów polskich" br. Edw. Rastawieckiego i „Katalog wystawy sztuki polskiej" przez D-ra Jana Bołoz Antoniewicza, lecz po zatem, co do znacznej liczby artystów wypadało zbierać wiadomości rozrzucone po różnych pismach perjodycznych, wreszcie nawet u osób prywatnych. Znałazło się też kilku malarzy, o których z żalem nic nie można było się dowiedzieć. 

Pragnąc naszym uczonym estetykom choć skromną oddać usługę, przy każdej wzmiance zaznaczono źródło, skąd została zaczerpnięta, wyrażając je przez następujące skrócenia: 

A. „Katalog wystawy sztuki polskiej od roku 176-1 – 1886. Wydał dr. Jan Bołoz Antoniewicz, profesor uniwersytetu11. (Lwów. 1894). 

A. b. „Album bjograficzne zasłużonych Polakówi Polek wieku XIX”. Nakład „Kurjera Niedzielnego”. (Warszawa. 1898). 

Ch. „Józef Ignacy Kraszewski. Zarys historyczno-literacki. Skreślił Piotr Chmielowski”. (Kraków. 1888). 

D. „Dykcjonarz bjograficzno-historyczny, czyli krótkie wspomnienia żywotów ludzi wsławionych cnotą, nauką, przemysłem, męstwem, wynalazkami, błędami – od początku świata do najnowszych czasów”. Nakładem Gustawa Leona Gliicksberga. Dwa tomy. (Warszawa 1844). 

Dz. „Dziennik Krajowy”, pismo codzienne warszawskie. (1843). 

E. U. „Encyklopedja ogólna wiedzy ludzkiej, wydawana pod kierunkiem redakcji „Tygodnika Ilustrowanego” i „Wędrowca”, nakładem Józefa Ungra”. (Warszawa. 1876). 

J. „Książka jubileuszowa dla uczczenia pięćdziesięcioletniej działalności literackiej Józefa Ignacego Kraszewskiego”. (Warszawa. 1880). 

K. „Kurjer Codzienny”, pismo codzienne warszawskie. (1898). 

Kł. „Kłosy11, pismo tygodniowe warszawskie. (1870). 

K. w. „Katalog wystawy”. 

M. „Sto lat dziejów malarstwa w Polsce”. 1760-1860. Z okazyi wystawy retrospektywnej malarstwa polskiego we Lwowie 1894 r. napisał dr. Jerzy Mycielski”. (Kraków. 1897).

O. i. „S. Orgelbranda Encyklopedja powszechna. Z ilustracjami i mapami”. (Warszawa. 1898). 

O. m. „Encyklopedja powszechna S. Orgelbranda”. Nowe stereotypowe odbicie. Dwanaście tomów. (Warszawa 1883 i 1884) i dwa suplementy (Warszawa 1879 i 1884). 

O. w. „Encyklopedja powszechna S. Orgelbranda”. Dwadzieścia ośm tomów. (Warszawa 1859-1868). 

P. „Maksymiljan Gierymski” przez Henryka Piątkowskiego („Bibljoteka Warszawska”, lipiec 1894 r. i oddzielnie, Warszawa 1896). 

Pr. Szczegóły dostarczone przez osoby prywatne 

R. „Słownik malarzów polskich tudzież obcych w Polsce osiadłych, lub czasowo w niej przebywających, przez Edwarda Rastawieckiego” Trzy tomy. (Warszawa. 1850, 1851 i 1857). 

R. k. „Ruch, kalendarz encyklopedyczny na rok zwyczajny 1887”. Wydawnictwo,tPrzeglądu Tygodniowego”. (Warszawa. 1887) 

S. n. „Ottuv slovnik nauczny. Illustrovana encyklopaedie obecnych viedomosti”. Nakładca J. Otto. (Praha. 1888-1898). 

T. „Tygodnik ilustrowany”, pismo tygodniowe warszawskie (lata: 1865, 1868, 1894, 1895, 1896, 1897 i 1898). 

T. d. „Kalendarz rzymsko-katolickiego Towarzystwa dobroczynności przy kościele Św. Katarzyny w Petersburgu” na rok 1898. (Petersburg. 1897). 

U. „Józefa Ungra Kalendarz warszawski popularno-naukowy ilustrowany” na rok 1898. (Warszawa. 1897). 

W. i. „Wielka encyklopedja powszechna ilustrowana”. Nakład S. Sikorskiego. (Warszawa. 1890-1898).