DZIEDZICTWO KRESÓW

Wystawa nawiązuje do wielonarodowego dziedzictwa Kresów dawnej Rzeczypospolitej ze szczególnym uwzględnieniem społeczności polskiej, ruskiej (ukraińskiej) i żydowskiej, ukazanej poprzez pryzmat sztuki sakralnej, jako nośnika kultury duchowej.
W części poświęconej Kościołowi rzymskokatolickiemu, z którym utożsamiała się przeważnie ludność polska, eksponowane są zabytki malarstwa, rzeźby i rzemiosła artystycznego (XVII–XX w.) pochodzące w większości z terenu Archidiecezji Lwowskiej. Po II wojnie, gdy Lwów znalazł się w składzie ZSSR, obiekty te ewakuowano do Polski. Wiele z nich trafiło w okolice Lubaczowa, który stał się nowym ośrodkiem Archidiecezji. Do ekspatriowanych w ten sposób dzieł sztuki należą m.in. elementy wyposażenia kościołów pw. św. Marii Magdaleny, św. Elżbiety czy archikatedry pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny we Lwowie.

Dziedzictwo kulturowe Kościoła Wschodniego, związane z Cerkwią Greckokatolicką, w wyniku II wojny światowej i przesiedleń ludności ukraińskiej w ramach wymiany ludności oraz akcji „Wisła” poniosło w okolicach Lubaczowa znaczne straty. Eksponowane na wystawie zabytki świadczą o dawnym bogactwie rodzimej sztuki cerkiewnej. Są to ikony, a także paramenty liturgiczne (XVI – pocz. XX w.). Do najcenniejszych należą ikony z cerkwi w Radrużu i Gorajcu, najstarszych świątyń w regionie, oraz dwie ikony autorstwa Grzegorza Kuźniewicza (1871–1948) z niezachowanej cerkwi pw. św. Paraskewy w Bruśnie Starym. Ekspozycję uzupełniają krzyże i figury wykonane w ośrodku kamieniarskim w Starym Bruśnie (XIX/XX w.) oraz kolekcja żelaznych krzyży cerkiewnych (XVIII–XX w.).

Trzeci element wystawy tworzy cenna kolekcja judaików. Z powodu eksterminacji w okresie II wojny światowej z bogatego dorobku kulturowego lubaczowskich Żydów przetrwały nieliczne relikty. Na wystawie eksponowany jest pergaminowy zwój Tory (2 poł. XIX w.), który pochodzi prawdopodobnie z synagogi lubaczowskiej. Towarzyszy mu wiele innych obiektów związanych z obrzędowością synagogalną i domową, a także ilustracje ukazujące życie społeczności żydowskiej na dawnych Kresach autorstwa Wilhelma Wachtela (1875–1942).