Z Odessy do Berlina Malarstwo europejskie XVI-XIX wieku

Gemäldegalerie eksponuje 60 obrazów z Muzeum Sztuki Zachodniej i Wschodniej w Odessie, słynnym mieście portowym na południu Ukrainy, które w ostatnich latach zostało spustoszone przez wojnę. Wspomniane dzieła sztuki zostały ewakuowane z miasta przed wybuchem wojny i przewiezione w bezpieczne miejsce w Berlinie, gdzie nawiążą dialog z obrazami ze zbiorów berlińskich muzeów. Ta duża wystawa specjalna, będąca kontynuacją małej prezentacji przedpremierowej zaplanowanej na wiosnę 2024 r., jest niezwykłym wspólnym projektem finansowanym przez Federalnego Pełnomocnika Rządu ds. Kultury i Mediów.

Projekt współpracy niemiecko-ukraińskiej
Na krótko przed wybuchem agresywnej wojny ze strony Rosji najważniejsze dzieła ze zbiorów Muzeum w Odessie zostały przeniesione do specjalnego magazynu, w celu ich zabezpieczenia. Obrazy, o których mowa, zostały namalowane przez europejskich artystów od XVI do XIX wieku. Wśród nich znajdują się dzieła tak wybitnych postaci, jak Andreas Achenbach, Francesco Granacci, Frans Hals, Cornelis de Heem, Roelant Savery, Bernardo Strozzi, Alessandro Magnasco i Frits Thaulow.

Muzeum Sztuki Zachodniej i Wschodniej w Odessie
Założone w 1924 roku Muzeum Sztuki Zachodniej i Wschodniej w Odessie gromadzi bogatą kolekcję dzieł sztuki i artefaktów kulturalno-historycznych. Kolekcja stanowi część tożsamości kulturowej Ukrainy i ma wiele cech wspólnych ze zbiorami w krajach Europy Zachodniej. Mimo to jest on stosunkowo mało znany w Europie Zachodniej. Na tej wyjątkowej wystawie 60 najważniejszych dzieł sztuki z Muzeum w Odessie zestawione jest z 25 eksponatami ze zbiorów Gemäldegalerie.

Te niezwykle skupione zestawienia są niemal natychmiast rozpoznawalne. Wiele dzieł sztuki z Odessy zostało stworzonych przez mistrzów, których dzieła również były kolekcjonowane w Berlinie, inne natomiast mają wspólną tematykę z dziełami sztuki z Berlina. Włączenie do wystawy eksponatów z kolekcji berlińskich daje początek inspirującym i nieoczekiwanym „spotkaniom” oraz oferuje nowy wgląd w konteksty kulturowo-historyczne.

Aspekty historii sztuki
Wystawa składa się z dziewięciu rozdziałów, rozpoczynających się wprowadzeniem do projektu i jego współczesnego kontekstu historycznego. Poniższe rozdziały wystawy, inspirowane między innymi gatunkami sztuki uwarunkowanymi przez europejską historię sztuki, odzwierciedlają bogactwo i różnorodność ukraińskiej kolekcji, która nie jest szczególnie znana w Europie Zachodniej. Nigdy dotąd w Niemczech nie zaprezentowano tak dużej liczby obrazów z Muzeum Odesskiego.

Celem tej wyjątkowej wystawy jest zaprezentowanie szerokiej publiczności dzieł sztuki z Muzeum Sztuki Zachodniej i Wschodniej w Odessie oraz podkreślenie powiązań między Ukrainą a Europą Zachodnią. Projekt jest również gestem solidarności z Ukrainą, który – mamy nadzieję – przyczyni się do zwiększenia świadomości społecznej na temat trwającej w tym kraju sytuacji konfliktowej.

Zespół kuratorski
Kuratorami wystawy Od Odessy do Berlina: Malarstwo europejskie od XVI do XIX wieku są Sabine Lata, współpracowniczka naukowa w Gemäldegalerie, oraz Dagmar Hirschfelder, dyrektor Gemäldegalerie. Nadzór konserwatorski sprawują konserwatorki Anja Lindner-Michael i Thuja Seidel.