Apartamenty Królewskie

To najstarsza, centralna część pałacu. Jej dekoracje i wystrój pamiętają czasy pierwszych właścicieli – Jana III i Marii Kazimiery.

Część południowa należała do króla, północna zaś do królowej. W skład apartamentów wchodzą m.in. Antykamery, Sypialnie, Wielka Sień, Gabinet Holenderski i Biblioteka Króla. Wnętrza zdobią plafony, dekoracje sztukatorskie, znakomite obrazy i wspaniałe tkaniny ścienne oraz cenne meble i liczne przykłady dawnego rzemiosła artystycznego.

Antykamera i Sypialnia Króla

Zgodnie z duchem epoki apartamenty króla miały reprezentacyjny charakter – by olśniewać gości, którzy odwiedzali tu władcę. Antykamera poprzedzała sypialnię, w której odbywały się audiencje. W wystroju pomieszczeń wątki oficjalne i polityczne przeplatają się z prywatnymi. Złożone treści wyrażone są poprzez historie mitologiczne, które stanowiły uniwersalny język elit dawnej Rzeczypospolitej.

Antykamera i Sypialnia Królowej

Apartamenty królowej zajmują część północną pałacu i są rozmieszczone symetrycznie względem pokojów króla. Wskazuje to na równoważną pozycję królowej, a barokowy przepych apartamentów podkreśla jej rolę w budowaniu dobrobytu Rzeczypospolitej. Dekoracje pełne są aluzji do osobistych przymiotów królowej, miłości królewskich małżonków oraz ich życia rodzinnego.

Cztery pory roku

Cykl plafonów przedstawiających cztery pory roku stanowi jeden z najcenniejszych zabytków sztuki baroku w Polsce. Imponujące malowidła sufitowe zostały wykonane przez Jerzego Eleutera Szymonowicza-Siemiginowskiego, nadwornego malarza króla Jana III. Postaci mitologiczne wyrażają pochwałę sprawiedliwych rządów prowadzących do dobrobytu kraju, nawiązują także do miłości Jana i Marii Kazimiery.

Posadzka w Bibliotece

Jest najstarszą zachowaną posadzką w pałacu wilanowskim, pochodzi z ostatniego ćwierćwiecza XVII w., zatem z pewnością służyła Janowi III i jego rodzinie. Wykonana jest z wielokątnych płytek marmurowych w trzech kolorach. Dzięki przemyślnemu sposobowi ich ułożenia udało się osiągnąć iluzjonistyczny efekt trójwymiarowości.

Sala Biała

Około 1730 roku, kiedy posiadłość wilanowską dzierżawił król August II Wettyn, w południowym skrzydle pałacu powstała reprezentacyjna Sala Biała. To najbardziej okazałe wnętrze było świadkiem wielu ważnych uroczystości. Dziś jego wystrój nawiązuje do kształtu nadanemu sali w XIX wieku, a ściany zdobią wizerunki kolejnych właścicieli pałacu, w tym króla Jana III i innych przedstawicieli rodu Sobieskich.

Bitwa pod Wiedniem

Scena walki wojsk koalicji antytureckiej z armią osmańską dowodzoną przez wielkiego wezyra Kara Mustafę rozgrywa się na tle pagórkowatego pejzażu, z widoczną w oddali panoramą Wiednia otoczonego wieńcem fortyfikacji. W tłumie walczących zwraca uwagę postać króla Jana III, który zgodnie z zachowanymi przekazami był naczelnym dowódcą sprzymierzonych armii. Obraz Gonzalesa Franciscusa Casteelsa jest świadectwem europejskiej sławy heroicznych czynów wielkiego polskiego monarchy.

Portret królowej

Jeden z piękniejszych, alegorycznych portretów barokowych przedstawia Marię Kazimierę z niemowlęciem przy piersi, w otoczeniu dzieci – Jakuba, Aleksandra, Konstantego i Teresy Kunegundy. Wyobrażona jako bogini macierzyństwa, staje się założycielką królewskiej dynastii Sobieskich.

W tle widoczne jest rzeźbiarskie popiersie zwycięskiego króla Jana III oraz orzeł, który skrzydłem obejmuje najstarszego syna Jakuba, kreowanego na następcę tronu.