Stadt Auschwitz 1939 – 1945

Muzeum Zamek w Oświęcimiu zaprasza na wyjątkową wystawę czasową zatytułowaną „Stadt Auschwitz 1939–1945”. Jest to niezwykle ważna i poruszająca ekspozycja, która pozwala spojrzeć na historię miasta Oświęcimia z nowej perspektywy, ukazując losy mieszkańców w realiach okupacji niemieckiej. Wystawa jest okazją do refleksji nad życiem ludzi, których codzienność została naznaczona przez nieludzkie mechanizmy wojny i totalitaryzmu.

Za przygotowanie ekspozycji odpowiadają kuratorki – Barbara Daczyńska i Joanna Sieranc – Sadza, których zaangażowanie oraz wiedza pozwoliły stworzyć wystawę nie tylko dokumentującą wydarzenia z przeszłości, ale również stawiającą pytania o nasze współczesne rozumienie historii. Dzięki ich pracy odwiedzający mogą wniknąć w codzienność okupacyjnego Auschwitz – miasta, które istniało w cieniu KL Auschwitz-Birkenau, symbolu największego zła, ale które równocześnie było przestrzenią życia, przemian i walki z rzeczywistością okupacyjną.

Wystawa „Stadt Auschwitz 1939–1945” wpisuje się w tegoroczne obchody 80. rocznicy wyzwolenia miasta Oświęcim oraz obozu koncentracyjnego i zagłady KL Auschwitz-Birkenau. Jest to szczególna okazja, by przypomnieć sobie nie tylko o bolesnej historii, ale również o nadziei, która nadeszła wraz z końcem wojny. Ekspozycja stanowi nie tylko upamiętnienie tamtych wydarzeń, ale także hołd złożony wszystkim, którzy przeżyli, i tym, którzy zginęli.

Wystawa jest również wyjątkowa ze względu na rocznicę 15-lecia działalności Muzeum Zamek w Oświęcimiu, które przez ten czas zrealizowało aż 123 wystawy czasowe. Każda z nich przyczyniała się do pogłębiania wiedzy o przeszłości i budowania dialogu o historii. Dzisiejsza ekspozycja jest kolejnym ważnym rozdziałem w tej misji, podkreślającym, że historia miasta Oświęcim wciąż inspiruje, uczy i wymaga naszego zaangażowania.

Ekspozycja „Stadt Auschwitz 1939–1945” pozwala odwiedzającym odkryć mniej znane aspekty historii miasta – jego funkcjonowanie pod niemiecką administracją, losy mieszkańców oraz rolę, jaką odegrało w wojennej machinie. Wystawa oferuje bogaty materiał dokumentacyjny – zdjęcia, dokumenty i świadectwa, które gromadzono z niezwykłą starannością.

Zapraszamy do odwiedzenia tej niezwykłej wystawy, która staje się impulsem do głębszej refleksji i rozmowy o pamięci, tożsamości i odpowiedzialności. To ważne szczególnie dziś, gdy historia wciąż przypomina nam o potrzebie czujności wobec wszelkich form wykluczenia i nienawiści.

Wioletta Oleś

Dyrektorka Muzeum Zamek w Oświęcimiu

(…) Ekspozycja obejmuje łącznie 270 fotografii, dokumentów, planów, map, wycinków z gazet i in. Treść wystawy skupia się na losach przedwojennych mieszkańców miasta – Polaków i Żydów – podczas niemieckiej okupacji, ukazując codzienne życie w pobliżu największego obozu koncentracyjnego i zagłady. Ważnym bohaterem ekspozycji jest również samo miasto i zmiany, jakie w nim zaszły w wyniku realizacji planów przebudowy na wzór niemieckiego osadnictwa na wschodzie.

Barbara Daczyńska

Kuratorka wystawy

Ekspozycja została przygotowana ze zbiorów:
– Archiwum Państwowe w Katowicach Oddział w Bielsku-Białej
– Archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu
– Arolsen Archives Collection
– Kronika zakładu towarzystwa salezjańskiego w Oświęcimiu
– Muzeum Zamek w Oświęcimiu
– Muzeum Żydowskie w Oświęcimiu
– Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej
– United States Holocaust Memorial Museum
– Narodowe Archiwum Cyfrowe
– National Archives and Records Administration
– Śląska Biblioteka Cyfrowa

Prywatne zbiory użyczyli:
Łukasz Szymański
Mirosław Ganobis
Anna Chowaniec
Mieczysław Jakuczek
Wiktoria Trojak
Rodziny Daczyńskich i Malickich
Rodziny Kennedy i Michalec

Wystawa będzie prezentowana w Muzeum Zamek w Oświęcimiu do 01 czerwca 2025 r.