GÓRA ZYNDRAMA. Tajemnicza twierdza sprzed 3700 lat

Około 1725 roku p.n.e., w czasach nazywanych epoką brązu, niewielka grupa ludzi przekroczyła góry i dotarła nad środkowy Dunajec, gdzie założyła swoją warowną siedzibę. Ludzie ci pochodzili z południa Europy i prawdopodobnie interesowała ich kontrola szlaku komunikacyjnego przecinającego Karpaty. Przez następne 200 lat ich potomkowie żyli w tym miejscu, wchodząc w kontakty – nie zawsze pokojowe – z tubylczą ludnością. Po ich pobycie pozostały zagrzebane w ziemi dziesiątki tysięcy fragmentów glinianych naczyń i kości zwierzęcych, pozostałości budynków, a przede wszystkim ruiny fortyfikacji – w tej części Europy najstarszego znanego nam przykładu zastosowania kamiennej architektury. Ludzie z epoki brązu nie byli ostatnimi, którzy osiedli w tym zakątku Karpat. Kolejne grupy tworzyły swoje wioski na szczątkach poprzednich, w sąsiedztwie ruin kamiennej budowli. Tak powstało stanowisko archeologiczne na Górze Zyndrama w Maszkowicach koło Łącka. Zostało ono rozpoznane przez archeologów już na początku XX wieku i stanowi obecnie obiekt badań ekspedycji z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Podczas wykopalisk w 2015 roku po raz pierwszy odsłonięto relikt unikatowych kamiennych fortyfikacji z epoki brązu – budowli nie tylko służącej obronie prehistorycznych mieszkańców Góry Zyndrama, ale też nasyconej treściami symbolicznymi. Wystawa w Muzeum Śląskim w Katowicach opowiada historię tych odkryć i prezentuje ich interpretację. Zostały też na niej zgromadzone interesujące, wybrane zabytki, które pozyskano w trakcie wykopalisk, w tym przedmioty wykonane z poroża, kości, bursztynu i brązu. Ten ostatni materiał, którego produkcję ludzie opanowali krótko przed powstaniem warowni na Górze Zyndrama, był w jej czasach wciąż niezwykle rzadki i zapewne cenny. Wśród eksponatów znalazły się też przykłady drobnej glinianej plastyki, w tym realistycznie wykonane figurki świni.

17.01.2025 – 22.06.2025
Muzeum Śląskie w Katowicach / Stolarnia
Kuratorka: dr Renata Abłamowicz