Bat zamiast słońca

Wystawa Agaty Jarosławiec Bat zamiast słońca – wizualny esej o nieobecności wsi w historii miast.

Zaledwie połowa wszystkich osób mieszkających w Warszawie się w niej urodziła – to dane pochodzące ze spisów powszechnych realizowanych od lat 80. XIX wieku. Liczby są zaskakująco zgodne, a badania prowadzone w kolejnych dekadach pokazują zbliżone statystyki: blisko połowa mieszkańców Warszawy to osoby migrujące z małych miasteczek i wsi, zarówno sto lat temu, jak i współcześnie.

Wystawę Agaty Jarosławiec otworzy autoportret artystki, który odwołuje się zarówno do jej osobistej historii, jak i ogólnej refleksji nad zwrotem ludowym we współczesnej polskiej kulturze. Emigracja do miasta nierzadko wiąże się z awansem społecznym, nie zawsze jednak prostym i jednoznacznym. Zmagania z negatywnym obrazem osoby „z prowincji” czy alienacja kulturowa towarzyszyły wielu warszawiakom i warszawiankom, stając się jednocześnie istotną składową ich nowej tożsamości. Te osoby współtworzyły miasto, jednak ich dziedzictwo kulturowe było pochłaniane przez wielkomiejską dynamikę. Uznawane za gorsze i niedojrzałe, znikało zarówno ze społecznej świadomości, jak i kart historii.

Agata Jarosławiec poprzez biografię – swoją i swojej rodziny – analizuje doświadczenie awansu w szerokim, społecznym kontekście. Artystka przetwarza wątki związane ze wstydem klasowym, brzemieniem pamięci pańszczyzny oraz relacjami między historią a współczesną tożsamością. Analizuje problem wielowątkowo i ponadczasowo: w realizacjach łączy historyczne elementy, m.in. odciski napisów z krzyży pańszczyźnianych z bardzo współczesnymi formami, takimi jak trampolina czy stołek lowenowski. Podejmuje temat przemocy i traumy transgeneracyjnej zapisanej w ciele. Na wystawie zaprezentowane zostaną obiekty, fotografie, obraz i wideo.