Dry Season

Patrycja Orzechowska
Dry Season
13 września — 10 listopada 2024
CSW Łaźnia II | Gdańsk
opieka kuratorska i koordynacja: Aleksandra Księżopolska, Marta Koniarska
dramaturgia: Zuzanna Bojda
współpraca: Lila Bosowska

godziny otwarcia:
pon: nieczynne
wt-pt: 14:00-20:00
sob-nd: 12:00-20.00

Życie i umieranie ulokowane jest w relacjach — to przez relacje opowiada się czas. Zmienność panująca na ziemi rodzi niespodziewane współzależności między ludźmi i nie-ludźmi, przekierowując uwagę z podmiotowego ludzkiego życia ku nowym formom (współ)istnienia. Tytuł indywidualnej wystawy Patrycji Orzechowskiej „Dry Season” [Pora sucha], odnosi się do zmiany klimatu, która wpływa na życie wszelkich bytów — ludzkich i nieludzkich, ale przede wszystkim określa czas pewnego niedoboru, nawiązując do cyrkularnego obiegu wyznaczanego przez naturę. W myśl witalistycznego „życie niezmiennie obraca się w życie” istnienie nigdy się nie kończy, ale jest w ciągłej metamorfozie, wymagając częstej zmiany ról.

Patrycja Orzechowska w swojej pracy zamienia się w archeolożkę. Kopie w ziemi, zagląda do piwnic — zanurza się w ciemnościach, w których znajduje zapomniane przedmioty. Ich głos to czasami zanikające echo — powidok dawnych tradycji, czasami zaś obco brzmiąca pieśń z odległej przyszłości. Wierząc w reinkarnację rzeczy, artystka przygląda się możliwości zapisanej w materii swoich mikro wykopalisk. Intuicyjnie podąża za kształtem, fakturą obiektów, łącząc ze sobą pozornie niezwiązane elementy w nową opowieść. Wszystko spaja glina — ziemista siła najbardziej zmienna w swej stałości, przestrzeń wydarzania się życia i życie samo w sobie, główna bohaterka wystawy ukryta między znaczeniami, przechowująca inną wiedzę niż ta, która zawiera się w słowach — wiedzę ucieleśnioną. Do materii i sprawy ziemi jednocześnie swoim tytułem nawiązuje największa ceramiczna praca artystki „Terra Matter”. Instalacja modułowa zbudowana z płytek ceramicznych jest rodzajem sceny, której przestrzeń zaprasza do wymiany energii poprzez aktywowanie zmysłów, współbycie z obiektem. Narracja wystawy prowadzi w głąb podświadomości — do czasu głębokiego, gdzie stale formują się nowe istnienia i gdzie kryją się szepty naszych bardzo dalekich przodkiń, które odzywają się czasami w ciele, najczęściej w czasach kryzysu.

W tę wyprawę zabiorę Was ja, próbując zbudować dramaturgię wystawy ze spekulatywnej perspektywy przedmiotu. Nie musicie się obawiać. Będę tylko na papierze, jako podpowiedź dla indywidualnej drogi, głos z przeszłości i przyszłości w formie mapy złożonej ze spreparowanych dialogów, poetyckich monologów czy nawet antycznych chórów rzeczy. Chociaż operuję słowem istotne jest dla mnie to, co się w nim nie mieści. Język jest dla mnie narzędziem do wejścia w doświadczenie — do konfrontacji z sytuacjami, które przypominają te już opowiedziane, ale są nowsze, a więc nienazywalne — wymagają szybkiego przystosowania i budowania nieoczywistych relacji. W pracach Patrycji Orzechowskiej pociąga mnie niejednoznaczność i to, że rozpoznaję funkcję przedmiotu, nadaną mu przez człowieka, ale też widzę pewną nietutejszość, dwulicowość rzeczy, która uwalnia się spod ludzkiej kontroli. Materia jest żywiołem zmiany, podważa jakiekolwiek wzorce i schematy. Sugeruje nowe formy pokrewieństwa, odkrywając wspólne interesy i zależności ludzi oraz nieludzkich aktorów.


„obejmujesz mnie wzrokiem, wiesz, że mnie nie znasz, ale coś sobie przypominasz, coś tobie przypominam, nie musisz mnie nazywać, wymieniamy energię i chociaż teraz tego nie zauważasz, stajemy się sobie bliscy, możemy sobie pomóc i możemy się zniszczyć”
Zuzanna Bojda

Patrycja Orzechowska — artystka wizualna, autorka książek artystycznych (KINDERTURNEN / MEDIUM / DEADLINE. Never Ending Story). Zajmuje się ceramiką, instalacją, obiektem, fotografią, kolażem, grafiką użytkową i zbieractwem. Najbardziej lubi płodozmian. Absolwentka Wydziału Malarstwa i Grafiki, o kierunku grafika na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku oraz Interdyscyplinarnych Studiów Doktoranckich Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Wielokrotna stypendystka Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Marszałka Województwa Pomorskiego i Prezydenta Miasta Gdańska. Laureatka nagród: Rektora Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku na Gdańskim Biennale Sztuki 2020 oraz Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury w 2020 roku. Jej prace były prezentowane na kilkudziesięciu wystawach indywidualnych i zbiorowych, znajdują się w kolekcjach prywatnych i publicznych, m.in.: Muzeum Sztuki w Łodzi, NOMUS Muzeum Narodowym w Gdańsku, Muzeum Żydów Polskich POLIN, Galerii Arsenał w Białymstoku i Gdańskiej Galerii Miejskiej. Mieszka i pracuje w Gdańsku.

W swoich ostatnich realizacjach zajmuje się głównie OOO (ontologią zorientowaną na przedmiot) i relacją ludzie-przedmioty (Rzeczy, które się wycofują / Przytulmy to, co ciemne / Retrogradacja / Życie po życiu. Kto zmienia postać rzeczy? / Medium). Ta relacja często bywa obsesyjna, miłosna czy sentymentalna. Jednocześnie pracując na resztkach, na gotowych przedmiotach, na ludzkim ciele uprawia mimochodem fizyczny i mentalny recykling. Pracując na archiwach wizualnych i robiąc kolaże ze starych gazet i książek (Zeitgeist MMXXI / Myśloformy / Monuments / Deadline. Never Ending Story / Kinderturnen / Miłość i Medycyna. Antologia / Greetings from Eternity), układając ciało niczym glinę (Studia Gimnastyczne / Sculptures just now! / Ustawienia. Ćwiczenia / Homebody), budując nowe formy i znaczenia na kolekcjach sklastrowanych przedmiotów (jeszcze bez tytułu [urny] / Ikebana / Retrogradacja / Ashes to Ashes / Kolekcjoner kości / Słońce w XII domu / Future Perfect / Szkielety / Ściana) wciąż ma do czynienia z fascynującą materialnością i piekłem rzeczy.