Zetrzyj z włosów pył bitewny

„Zetrzyj z włosów pył bitewny” to zorganizowana przez Archiwum Akt Nowych, Fundację Archeologia Fotografii i Muzeum Fabryki Norblina wystawa fotografii Ryszarda Białousa i Tadeusza Sumińskiego – dwóch powstańców, którzy – mimo tragicznych przeżyć – potrafili dostrzec otaczające nas piękno i zatrzymać je w kadrze. Na wystawie prezentowane będą fotografie krajobrazów przyrody Polski i Argentyny (Patagonia) – miejsc, z którymi związali swoje powojenne życie autorzy zdjęć. Ryszard Białous, dowódca batalionu „Zośka” oraz Tadeusz Sumiński, żołnierz tego oddziału, przeszli powstańczy szlak bojowy z Woli przez Stare Miasto, Śródmieście aż po Czerniaków. Swoje dalsze życie związali z różnymi zakątkami świata. Ryszard Białous wybrał, nie bez przymusu, życie na emigracji i zamieszkał w Argentynie. Tadeusz Sumiński pozostał w Polsce, a gdy przeszłość akowska zmusiła go do zmiany planów zawodowych – został zawodowym fotografikiem. Ich zdjęcia podziwiać można w przestrzeni wystawienniczej w budynku Plater na poziomie +1 od 3 sierpnia do 2 października. Kuratorkami wystawy są Magdalena Hartwig i dr Agnieszka Pietrzak. Za projekt graficzny odpowiada Beata Świerczyńska.

Ryszard Białous ps. Jerzy (1914-1992) – bohater Powstania Warszawskiego i wybitny architekt.

Urodzony w Warszawie, Ryszard Białous studiował architekturę na Politechnice Warszawskiej, a w 1936 r. uzyskał tytuł inżyniera. Był aktywnym harcerzem i żołnierzem. W trakcie II wojny światowej działał w konspiracji, współtworzył Szare Szeregi, a podczas Powstania Warszawskiego dowodził batalionem „Zośka”.

Po wojnie, zmuszony do emigracji, zamieszkał w Argentynie, gdzie realizował się zawodowo jako architekt i urzędnik państwowy. Projektował m.in. uzdrowiska i lotniska, pełnił też funkcję ministra ds. planowania i rozwoju w prowincji Neuquén. Mimo życia na obczyźnie, na zawsze pozostał związany z Polską.

W 2019 r. jego prochy sprowadzono do Polski i pochowano w kwaterze batalionu „Zośka” na Powązkach.

Tadeusz Sumiński ps. Leszczyc (1924-2009) – żołnierz Batalionu „Zośka” i wybitny fotograf.

Urodzony w Badurkach, w czasie II wojny światowej trafił do Warszawy, gdzie walczył w Powstaniu Warszawskim. Był częścią legendarnej akcji uwolnienia więźniów z „Gęsiówki” oraz bohaterskiego przebicia się z upadającej Starówki do Śródmieścia. Po wojnie, po powrocie z obozu jenieckiego, studiował w Warszawie, lecz jego życie zawodowe uległo zmianie po aresztowaniu przez UB.

Sumiński poświęcił się fotografii, dokumentując polskie krajobrazy i życie powojennej Polski. Był członkiem Związku Polskich Artystów Fotografików i autorem licznych wystaw. Jego prace cechowała wierność dokumentalnej czarno-białej fotografii.

Zmarł 23 lutego 2009 r. w Warszawie.