Opowieść o Żydach Przemyskich

Miejsce eksponowania: Gmach Główny, pl. Berka Joselewicza 1 – piętro I.

Dnia 26 października 2018 roku w Muzeum Narodowym Ziemi Przemyskiej została otwarta stała wystawa poświęcona historii i kulturze przemyskich Żydów. Ludność pochodzenia żydowskiego od wieków była nieodłączną częścią społeczności grodu nad Sanem. W dużym stopniu partycypowała ona w rozwoju miasta, jego życiu gospodarczym, kulturalnym i społecznym. Pod koniec XVI wieku w centrum miasta Żydzi wznieśli okazałą, murowana synagogę, która wkrótce stała się centrum ich dzielnicy. Funkcjonowała też łaźnia żydowska. W tym czasie powstał pierwszy w Przemyślu kirkut znajdujący się za murem miejskim. Kres istnienia społeczności żydowskiej w Przemyślu nastąpił w czasie II wojny światowej. Dziś o wielowiekowej obecności Żydów w mieście przypomina jedynie cmentarz przy ul. Słowackiego i dwa budynki dawnych synagog.

Wystawa „Opowieść o Żydach przemyskich” ma na celu przywołać obraz dawnego, barwnego kulturowo miasta. Świat nieistniejącej już społeczności żydowskiej zilustrowany został przez archiwalne fotografie, obrazy i grafiki. Znaczną cześć wystawy stanowią przedmioty związane z kultem synagogalnym, jak i domowym. Z tym pierwszym wiążą się przedmioty takie jak: zwoje Tory i elementy jej rytualnego ubioru. Sprzęty związane z domowymi uroczystościami religijnymi i świętami, pokazywane na wystawie to: lampki chanukowe, balsaminki, pucharki i kieliszki kiduszowe. Znamienne jest również to, że wystawa powstała w symbolicznym miejscu: w sercu niegdyś tętniącej życiem dzielnicy żydowskiej.