Namioty Tureckie

Kolekcja namiotów tureckich Zamku Królewskiego na Wawelu to autentycznie największy tego rodzaju zbiór w europejskich muzeach.
Bogato dekorowane aplikacjami o motywach roślinnych, nasycone kolorami, zwane ruchomymi pałacami Orientu, w armii tureckiej namioty pełniły różne funkcje, które korespondowały z kształtem architektury i jej dekoracją. Dzięki odpowiedniej technice łączenia namiotów ze sobą (tak jak obecnie można połączyć kilka namiotów typu iglo) powstawały całe „wielopokojowe” przestrzenie. I tak istniały namioty-stajnie, namioty-kuchnie (z okienkami i wywietrznikami), namioty –magazyny żywności i sprzętu, namioty-sale audiencyjne, namioty paradne, reprezentacyjne dla wyższych dostojników. W ten sposób powstawało prawdziwe miasto armii tureckiej.
Ekspozycji namiotów tureckich towarzyszą przedmioty rzemiosła artystycznego najwyższej klasy; w tym dywany i makaty. Te ostatnie – tworzone z jedwabiu i kobierce modlitewne oraz barwna ceramika z Izniku przywołują atmosferę wschodnich wnętrz mieszkalnych. Zobaczymy też bogatą kolekcję militariów (w tym sztandary stanowiące największy zbiór w Europie) obejmującą broń z obszarów od Morza Śródziemnego po północne Indie, z okresu od XVI do XIX wieku.

Najcenniejszy jest tu wspaniały rząd koński z osiodłaniem, własność Krzysztofa Leopolda Schaffgotscha, ambasadora cesarza Leopolda I u boku Jana III Sobieskiego. Technika wykonania obiektów; wspaniałe dekoracje ceramiki, broni, czy też rzędów końskich, wysadzanych półszlachetnymi i szlachetnymi kamieniami świadczą o niezwykłym kunszcie tureckich rzemieślników. Dzieła sztuki ukazują także silne wpływy Orientu w czasach dawnej Rzeczpospolitej.

Dwumasztowy namiot turecki z wieku XVII – jeden z największych w kolekcji Zamku – wyróżnia nietypowa niebieska barwa tła. W arkadach płotu wśród bogatej dekoracji kwiatowej wyobrażono medaliony z napisanymi alfabetem arabskim życzeniami szczęścia i powodzenia. Namiotowi towarzyszy głownia szabli przypisywanej wezyrowi Kara Mustafie, dowódcy wojsk tureckich pod Wiedniem, oraz dwa tureckie hełmy z wieku XVI.

Dwa mniejsze namioty dwumasztowe, oba z początków wieku XVIII, mogły być używane w podróży lub na polowaniach jako tymczasowe schronienie. Skromniejsza dekoracja powiela schemat znany już z namiotu niebieskiego: arkad wypełnionych medalionami z dekoracją kwiatową. Kwiaty można także znaleźć w dekoracjach ceramiki wykonanej w wieku XVII w tureckim mieście Iznik oraz na kobiercach z kolekcji Kulczyckich.

Zdobiony złotem i kamieniami szlachetnymi rząd koński i osiodłanie należały do Krzysztofa Leopolda Schaffgotscha, posła cesarza Leopolda I na dwór Jana III Sobieskiego. Paradne uzbrojenie jest zapewne dziełem najlepszych rzemieślników działających w stołecznym Stambule i należy do najcenniejszych militariów zachowanych z zbiorach wawelskich.
Broń białą i uzbrojenie ochronne reprezentuje grupa charakterystycznych zbroi – juszmanów.