Wystawa Muzeum Pamięci Sybiru

Historia jednej osoby, całej rodziny czy wielu pokoleń? Wystawa Muzeum Pamięci Sybiru to opowieść, którą każdy odbiera inaczej. Nikt jednak nie pozostaje obojętny.

Rozmieszczona na powierzchni ponad 2 tys. metrów kwadratowych ekspozycja opowiada o Polakach w carskiej Rosji i w Związku Sowieckim. Nasi przodkowie szli tam w kajdanach lub jechali w zakratowanym wagonie, ale też podążali z własnej, nieprzymuszonej woli, szukając lepszego życia.

PIERWSZA CZĘŚĆ – KONIEC PEWNEGO ŚWIATA…
Pierwsza część wystawy, znajdująca się na parterze, jest przestrzennym, wizualnym i dźwiękowym wyobrażeniem przedwojennego mikroświata i jego mieszkańców. Mikroświata, który wraz z wojenną nawałą ginie błyskawicznie i bezpowrotnie. Przesuwające się przed oczami zwiedzających obrazy to uścisk dłoni najeźdźców, powiewające na wietrze czerwone flagi, porzucone w pośpiechu dziecięce zabawki… Symbolami tego czasu są spakowane w panice, pełne często nieprzydatnych rzeczy walizki i stukot kół wagonów wiozących ludzi na Wschód.


Historia jednej osoby, całej rodziny czy wielu pokoleń? Wystawa Muzeum Pamięci Sybiru to opowieść, którą każdy odbiera inaczej. Nikt jednak nie pozostaje obojętny.

Rozmieszczona na powierzchni ponad 2 tys. metrów kwadratowych ekspozycja opowiada o Polakach w carskiej Rosji i w Związku Sowieckim. Nasi przodkowie szli tam w kajdanach lub jechali w zakratowanym wagonie, ale też podążali z własnej, nieprzymuszonej woli, szukając lepszego życia.

PIERWSZA CZĘŚĆ – KONIEC PEWNEGO ŚWIATA…





Pierwsza część wystawy, znajdująca się na parterze, jest przestrzennym, wizualnym i dźwiękowym wyobrażeniem przedwojennego mikroświata i jego mieszkańców. Mikroświata, który wraz z wojenną nawałą ginie błyskawicznie i bezpowrotnie. Przesuwające się przed oczami zwiedzających obrazy to uścisk dłoni najeźdźców, powiewające na wietrze czerwone flagi, porzucone w pośpiechu dziecięce zabawki… Symbolami tego czasu są spakowane w panice, pełne często nieprzydatnych rzeczy walizki i stukot kół wagonów wiozących ludzi na Wschód.

DRUGA CZĘŚĆ – SYBIR
Drugą część tej opowieści, zlokalizowaną na piętrze, symbolizuje biała, pusta przestrzeń. To Sybir – miejsce cierpienia, do którego trafiali deportowani przez Sowietów. Czas zatacza tu pętlę: wysiadający z wagonów natykają się na ślady Polaków, którzy byli tu zesłani przed nimi, jeszcze za czasów carskich, ale też na ślady dobrowolnych osadników chłopskich, polskich naukowców, przemysłowców i urzędników w carskiej służbie, a także rodaków deportowanych w latach trzydziestych XX wieku. Są to w gruncie rzeczy dwie rzeczywistości: świat mroźnej, syberyjskiej tajgi i świat kazachskiego, pustego stepu. Każdy na swój sposób piękny i okrutny zarazem. Niewyobrażalne cierpienie przeplata się tu z brawurową odwagą, poniżenie i śmierć z ambicją i żądzą lepszego życia, porażka z wielkim sukcesem, a ludzka pasja – ze zrządzeniami ślepego losu. Zwieńczeniem tej historii są portrety Sybiraków z całego świata, którzy przeżyli tę gehennę, ich dzieci i wnuków. To symbol przetrwania, zwycięstwa i pamięci.

MEMORIAŁ ZBRODNI KATYŃSKIEJ
Jeden element ekspozycji wyłamuje się z tej ostatecznie optymistycznej symboliki. Nie ma w nim ani zwycięstwa, ani przetrwania. Z jasnej, pogodnej sali zwiedzający schodzą do ciemnego pomieszczenia pokrytego rdzawą blachą, którego centralnym punktem jest sylwetka klęczącego żołnierza. To Memoriał Katyński – symbol pamięci skłaniający do zadumy nad istotą człowieczeństwa.