Elementy obrzędowości i kultury kaszubskiej

(piętro, korytarz)

Eksponujemy tu obiekty związane z obrzędami i zwyczajami dorocznymi, instrumenty muzyczne oraz zabawki ludowe. Szczególnie wyeksponowane zostały atrybuty przebierańców z okresu Bożego Narodzenia tzw. gwiżdżów. Są tu takie obiekty jak: kożuch i korona gwiazdora wykonane ze słomy, maszkary konika, bociana, kozy i kozła, maski diabła, dziada, kominiarza i żołnierza wykonane z futer i tektury.

Obrzęd gwiazdki na Kaszubach polega na tym, że przebierańcy przychodzą do mieszkania na si wraz z takimi rekwizytami tworzą swoiste widowisko. Dzisiaj obrzęd ten znany jest jedynie na wsiach, co jest uwarunkowane m. in. Przywiązaniem do tradycji.

Instrumenty muzyczne – eksponowane na naszej wystawie – bazuna, burczybas i skrzypce diabelskie wykorzystywane są do dzisiaj – zgodnie z tradycją – przez kaszubskie zespoły folklorystyczne.

Ciekawostką na wystawie są nuty kaszubskie, które znane są z drobnymi różnicami na terenie całych Kaszub. Ich pochodzenie nie jest znane. Alfabet – nuty śpiewa się wymieniając kolejne obrazki znajdujące się na pięciolinii, a następnie powraca do początku powtarzając nazwy obrazków w odwrotnej kolejności.

Piosenką wykorzystywano na różnych uroczystościach rodzinnych (np. weselach). Szczególną rolę odgrywała ona w okresie zaborów, gdy następowała silna germanizacja tutejszej ludności. Służyła ona do utrwalenia rodzimego słownictwa kaszubskiego.

W korytarzu eksponujemy również kleki – symbol władzy sołeckiej – laski pasterskie i zabawki mechaniczne m. in. Tracze. Przy pomocy kleki sołtys na wsi zwoływał zebranie mieszkańców. Przekazywana od domu do domu wraz z załączoną kartką informowała ludność o różnych zamierzeniach sołtysa.