TARNOBRZESKIE ZAGŁĘBIE SIARKOWE

TARNOBRZESKIE ZAGŁĘBIE SIARKOWE – to wystawa prezentująca kopalnie i zakłady przetwórcze siarki działające w II połowie XX wieku – zarówno kopalnie odkrywkowe w Piasecznie i Machowie, jak i kopalnie otworowe (zwane też kopalniami podziemnego wytopu siarki) w Grzybowie, Jeziórku, Baszni, Machowie i Osieku.

Ekspozycję otwiera przypomnienie sylwetki odkrywcy złóż siarki prof. Stanisława Pawłowskiego, próbniki (trzpienie) odkrywek, a także liczne i efektowne okazy siarki rodzimej, w tym jej form krystalicznych. Na tle powiększonych fotografii gigantycznych koparek używanych w kopalniach odkrywkowych, odkrywkową kopalnię siarki w Machowie przypominają dwie dioramy – jedna z zasięgiem złoża machowsko-baranowskiego, druga z panoramą kopalni odkrywkowej, z modelami różnych typów koparek, taśmociągów itp. Tę część ekspozycji uzupełniają powiększone archiwalne fotografie z terenu kopalni odkrywkowych siarki w Piasecznie i Machowie oraz towarzyszących im zakładów przetwórczych siarki.

Są tu również zaprezentowane modele maszyn i urządzeń, schematy koparek, liczne oryginalne tablice informacyjne i ostrzegawcze z terenu kopalni, telefony górnicze, ubiory robocze, kaski ochronne, latarnie oświetlające największe koparki, a także czysta siarka, oczyszczona i przetworzona, produkowana pod różnymi postaciami (mielona, kruszona, granulowana, pastylkowana itp.).

Druga część tej ekspozycji poświęcona jest kopalniom otworowym (podziemnego wytopu siarki). Jest tu zaprezentowany oryginalny syfon eksploatacyjny, jak i przekrój pola górniczego i typowego otworu eksploatacyjnego. Liczne próbki siarki wytapianej obok modeli cystern kolejowych przystosowanych do przewozu siarki płynnej wraz z modelem i fotografiami statków przewożących siarkę uzmysławiają eksport polskiej siarki do kilkudziesięciu krajów świata. Na specjalnym kole eksponowane są różne produkty, do których wytwarzania niezbędna jest siarka – od materiałów budowlanych i wybuchowych, po chemię gospodarczą, farmaceutyki, kosmetyki, barwniki, proszek do prania itd. Ekspozycję uzupełnia diorama i schemat produkcyjny największej polskiej otworowej kopalni siarki, jaka pracowała w Jeziórku w latach 1972 – 2001.