Inspiracją do nowej wystawy czasowej jest rodzinna historia mieszkanki Gminy Sobótka, wiążąca się z posiadaną przez nią biżuterią rodzinną z okresu powstania styczniowego. Precjoza należały pierwotnie do jej prapraprababci, a powstały dla upamiętnienia śmierci jej męża – powstańca.
Na ekspozycji zobaczymy przykłady oryginalnej, kobiecej biżuterii żałobnej, która powstawała jeszcze przed powstaniem styczniowym. Poznamy jej bogatą symbolikę, która przetrwała w polskiej historii, a której przejawy odnajdujemy również w późniejszych kryzysach narodowych XX wieku aż do okresu solidarnościowego.
Na wystawie obejrzymy również m.in. reprodukcje fotografii kobiet w strojach żałobnych ze wspomnianą biżuterią, pochodzące z kolekcji Ossolineum we Wrocławiu oraz kontekstowe artefakty z epoki narodowego zrywu lub ich repliki. Wystawa prezentuje także wybrane obiekty związane z powstańczą pamięcią lat późniejszych.
Wszyscy kolekcjonerzy użyczający zbiory na prezentowaną wystawę prosili o zachowanie anonimowości.
Wydarzeniem uświetniającym rocznicę wybuchu powstania styczniowego oraz stanowiącym ożywiony kontekst pierwszego dnia wystawy będzie inscenizacja historyczna epizodów powstańczych w wykonaniu Grupy Rekonstrukcji Historycznej Księstwo Warszawskie z udziałem młodzieży PZS nr 3 w Sobótce.