Nowy Sącz w kadrze (1939-1945)

„Nowy Sącz w kadrze (1939-1945)” powinna zainteresować szczególnie mieszkańców Nowego Sącza. Ekspozycja przybliży obraz miasta w czasie II wojny światowej i tuż po jej zakończeniu.

Przedstawimy Państwu archiwalne fotografie Nowego Sącza z okresu okupacji niemieckiej prezentujące wybrane ulice miasta w tym Jagiellońską, Lwowską m.in. obszar getta otwartego, Rynek oraz teren getta w centrum.

Archiwalne zdjęcia z okresu okupacji niemieckiej wykonane w latach 1939-1945 r. i dokumentujące zniszczenia wojenne po wysadzeniu zamku zostały zestawione z fotografiami z lat 50. XX w., dzięki czemu odbiorcy będą mogli prześledzić zmieniający się obraz miasta na przestrzeni 20 lat i porównać do znanego obecnie.

Rozmiar zniszczeń powstałych w wyniku wysadzenia zamku – siedziby Muzeum Ziemi Sądeckiej, 18 stycznia 1945 r. dokumentują fotografie wykonane w obrębie ulic Romanowskiego, Pijarskiej, Franciszkańskiej, Kazimierza Wielkiego, Berka Joselewicza, Placu 3 maja, Tymowskiego, Piotra Skargi, Bożniczej.

Na wystawie prezentujemy także wybrane fotografie z konkursu letniego na najciekawsze witryny sklepowe, który przeprowadzono w 1941 r. Działanie zrealizowano w czasie okupacji z inicjatywy Cechu Kupieckiego i Szkoły Handlowej pod kierownictwem Romualda Reguły. W konkursie wzięła udział młodzież z Liceum Handlowego.

Ekspozycję zamykają fotografie wykonane po wkroczeniu do miasta Armii Czerwonej, z odsłonięcia pomnika żołnierzy radzieckich w grudniu 1945 r. oraz uroczyste wystawienie na rynku pomnika Władysława Jagiełły, który powrócił w 1945 r. na swoje pierwotne miejsce na elewacji ściętego narożnika kamienicy między ulicą Jagiellońską i Szwedzką.

Większość fotografii wykorzystanych do przygotowania wystawy pochodzi ze zbiorów Archiwum Muzeum Ziemi Sądeckiej. Są to m.in.:
- wybrane zdjęcia z Letniego Konkursu Okien Wystawowych z 1941 r.,
- fotografie z albumu sekretarza celnego (Zollsekretär) Greinera, służącego w niemieckiej straży celno-granicznej (Zollgrenzschutzu) na terenie Sądecczyzny w latach 1939–1941 (zakup do Archiwum MZS został zrealizowany dzięki pomocy Pana dr Dawida Golika z Instytutu Pamięci Narodowej),
- dokumentacja fotograficzna zniszczeń wojennych – ruin zamku i sąsiednich budynków, która została wykonana najprawdopodobniej późną wiosną 1945 r., część w okresie późniejszym, ich autorem był przypuszczalnie Józef Gawłowski. Odbitki zostały przekazane w darze przez inż. Kazimierza Górskiego w 1951 r.

Ponadto ze zbiorów Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego została wykorzystana seria fotografii wykonanych prawdopodobnie pomiędzy 1940-1941 w obrębie ulic Pijarskiej, Kazimierza Wielkiego, Franciszkańskiej, Berka Joselewicza, Tymowskiego, Piotra Skargi i Bożniczej, a z Archiwum Narodowego w Krakowie, oddział w Nowym Sączu, wykorzystano rozkładaną panoramę miasta Nowego Sącza.