UTAMARO

Drzeworyty japońskie z kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie

Z wielką satysfakcją zapraszamy na wystawę Kitagawy Utamaro (1754–1806), jednego z największych mistrzów japońskiego drzeworytu okresu Edo (1603–1868).

Ten uchodzący za znawcę i piewcę kobiecego piękna artysta był jednym z pierwszych Japończyków, którzy zafascynowali świat zachodni już w XIX wieku. Genialne i ponadczasowe osiągnięcia stylistyczno-formalne – m.in. zbliżenia kadru postaci, od ujęcia jej do kolan po całkowicie nowatorskie portretowe ujęcie twarzy, określane jako ōkubi-e (obrazy wielkich głów) – zaważyły na późniejszym portretowaniu postaci przez innych japońskich artystów.

Narracja wystawy będzie prowadzona w oparciu o klasyczne kategorie tematyczne porządkujące japońską sztukę, takie jak bijinga – portrety pięknych kobiet, czy boshi-e – obrazy matek z dziećmi, prezentujące ich wspólne zabawy często z dużym poczuciem humoru, bliskiego również odbiorcom spoza granic dawnej Japonii. Wyjątkową wartość wniosą dwie unikatowe, jedyne istniejące na świecie grafiki Utamaro, które posiada Muzeum Narodowe w Krakowie. Pierwsza z nich, Wódz Minamoto-no Yoritomo na polowaniu, zaliczana jest do kategorii musha-e, czyli obrazów wojowników, druga, zatytułowana Sadzenie ryżu, nawiązuje do pejzażu fukeiga.

Drzeworyty będą prezentowane w sposób odnoszący je do realiów ówczesnej epoki i jej kultury oraz świata otaczającego mistrza Utamaro. W tym celu przestrzeń ekspozycyjna zostanie wzbogacona o rzemiosło artystyczne, m.in. wyroby z laki, przybory do kaligrafii, instrumenty muzyczne. Podkreśleniu piękna szat sportretowanych postaci posłuży prezentacja dawnych tkanin – kimon i innych strojów wraz z akcesoriami, takimi jak narzuty haori, płaszczyki podróżne michiyuki, sandały geta, wachlarze, lustra czy chusty furoshiki.

Na ekspozycji, wpisującej artystę i świat jego bohaterów w konkretny entourage tradycyjnych japońskich motywów, zaprezentujemy łącznie około 300 obiektów.

Wartością bezprecedensową planowanej wystawy jest możliwość stworzenia całej narracji wyłącznie na bazie kolekcji własnej Muzeum Narodowego w Krakowie, pochodzącej zarówno z historycznego daru Feliksa „Mangghi” Jasieńskiego z 1920 roku, jak i z wyjątkowo cennych akwizycji własnych dokonanych w ostatnich latach (np. japonika wykupione z kolekcji Józefa Mehoffera), a także darów ofiarowanych MNK po 2005 roku.

Dzięki tej wyjątkowej kolekcji i wieloletniemu opracowywaniu zbiorów pod względem merytorycznym i konserwatorskim mamy możliwość przedstawienia wystawy wielowymiarowej, ufając, że zachwyci bardzo różnorodną publiczność.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
2024r. – wartość dofinansowania: 445 960,84 zł, całkowita wartość zadania: 481 479,84 zł
2025r. – wartość dofinansowania: 169 000 zł, całkowita wartość zadania: 347 000 zł

Kuratorka: Beata Romanowicz
Koordynator wystawy: Katarzyna Myszor