„Malarstwo światłoczułe. Czesław Jan Pyrgies”

W Muzeum Archidiecezjalnym możemy zobaczyć wystawę czasową zatytułowaną: „Malarstwo światłoczułe. Czesław Jan Pyrgies”. Artysta urodził się w 1953 roku w Łękawicy Żywieckiej. Ukończył Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych im. Juliana Fałata w Bielsku–Białej na dziale grafiki. Studiował na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej w latach 1973-1978.

Po skończeniu studiów Czesław Pyrgies znajdował różne sposoby na życie na pograniczu plastyki i architektury, jak czyni to wielu adeptów sztuki, którzy pragną zachować znaczny margines wolności dla swojej sztuki, jednak nieustannie zgłębiał również tajniki malarstwa. Zamiłowanie do malarstwa stało się w końcu tak wielkie, że postanowił całkowicie się jemu poświęcić. Jako malarz osiągnął perfekcyjną biegłość w trzech klasycznych technikach: oleju, akwareli i pastelu.

Leon Wyczółkowski, Józef Chełmoński, Artur Grottger, Julian Fałat… to bardzo dobrze znani nam artyści, tworzący swoje prace malarskie w nurcie polskiego realizmu, których dzieła od ponad wieku zachwycają i inspirują. Czesław Jan Pyrgies, można śmiało powiedzieć, jest ich kontynuatorem. Malarstwo nie jest dla niego wyuczonym zawodem, ale pasją jego życia. Wykształcenie, które uzyskał na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej, bardzo pomogło mu w doskonaleniu warsztatu malarskiego i sprawiło, że jego dzieła nie tylko są wyjątkowe pod względem estetycznym, ale również dopracowane pod kątem technicznym, szczególnie odznaczając się doskonałą perspektywą i proporcjami.

Odwołując się do samego tytułu wystawy: „Malarstwo światłoczułe”, należy zauważyć, że artysta nie próbuje z nonszalancją epatować malarską awangardą, ale uprawia malarstwo w duchu realizmu. Jednak obiektywna rzeczywistość, jest w jemu tylko właściwy sposób odbierana i przetworzona. Stąd dzieła Czesława Pyrgiesa są naprawdę oryginalne. Warte podkreślenia jest niesamowite wyczulenie artysty na przenikanie świata nadprzyrodzonego w naszą codzienną rzeczywistość. W jego obrazach możemy wyraźnie dostrzec to poszukiwanie „Światłości, która oświeca każdego człowieka, gdy na świat przychodzi” (J 1,9), czasem dyskretnie, kiedy indziej znowu w sposób nadzwyczaj wyraźny. Choć rzeczywistość przedstawiana przez Artystę w obrębie tematów i ich poszczególnych realizacji przyjmuje różne postaci, to głównym bohaterem tych obrazów jest przenikające te dzieła, objawiające się w nich światło. Dla człowieka wierzącego nie ma wątpliwości, że to światło, to blask stwórczej mocy Boga, któremu artysta pozwala przeniknąć do naszej duszy przez swoje prace malarskie.

Scenariusz wystawy związany jest z różnorodną tematyką, którą w swoich pracach podejmuje artysta. Zatem w drugiej sali niestrudzony portrecista miasta prezentuje wedutę związaną z architekturą krakowskiego Starego Miasta. Naprzeciwko znajdują się obrazy o tematyce religijnej, z niezwykle ekspresyjnym przedstawieniem ukrzyżowania Jezusa i scen z Drogi Krzyżowej. Kolejne pomieszczenie to martwa natura, ulubiona tematyka malarza, gdzie w bogactwie barw i światła, otaczać nas będą niczym żywe bukiety kwiatów i wnętrza pracowni malarza. W kolejnej sali przeniesiemy się w Tatry i Beskidy, by poczuć dostojność polskich gór zaprezentowaną w trzech klasycznych technikach: olej, pastel i akwarela. Następnie doświadczymy spotkania z drugim człowiekiem, który będzie spoglądał na nas z portretów i autoportretów artysty. Dopełnieniem wystawy będzie pochwała natury i wrażliwości na jej piękno zaprezentowana w namalowanych pejzażach. A wracając do początku, w pierwszej sali będziemy mogli zobaczyć całościowy przegląd tematyki prac malarskich Czesława Pyrgiesa.

Wystawie „Malarstwo światłoczułe” towarzyszy katalog, w którym zostały zaprezentowane wybrane obrazy Czesława Jana Pyrgiesa, także te, które nie znalazły się na ekspozycji, a rozsiane są po całym świecie w prywatnych kolekcjach. Publikacja zawiera również ciekawe artykuły na temat twórczości artysty, będące analizą stylu i tematyki prac malarza.

Do wydania katalogu przyczynili się ofiarodawcy, którym pragniemy bardzo serdecznie podziękować. Wśród donatorów znajdują się: Zakon Rycerzy św. Jana Pawła II Wielkiego, Kraków Airport im. Jana Pawła II, ks. kan. Jarosław Glonek (kapelan generalny Zakonu Rycerzy św. Jana Pawła II Wielkiego), ks. kan. Jan Gacek (proboszcz parafii Niepokalanego Poczęcia NMP w Spytkowicach), pani Eliza Cieszkowska Leclere, Pan Michał Wójcik (prezes firmy TEL-MET) oraz pan Andrzej Daczyński (prezes firmy „Dafo Plastics S.A.).

Dziękujemy również partnerowi projektu Międzynarodowemu Portowi Lotniczemu im. Jana Pawła II Kraków-Balice.

Katalog jest dostępny w naszym sklepiku muzealnym.

„Malarstwo światłoczułe” możemy obejrzeć w Muzeum Archidiecezjalnym do 31 sierpnia. Bardzo serdecznie zapraszamy.